LL-L: "Story (Low Saxon)" [E/LS] LOWLANDS-L, 01.OCT.1999 (03)

[Lowlands-L Administrator]

 =========================================================================
 L O W L A N D S - L * 01.OCT.1999 (03) * ISSN 1089-5582 * LCSN 96-4226
 Posting Address: <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>
 Web Site: <http://www.geocities.com/~sassisch/rhahn//lowlands/>
 User's Manual: <http://www.lsoft.com/manuals/1.8c/userindex.html>
 =========================================================================
 A=Afrikaans, Ap=Appalachean, D=Dutch, E=English, F=Frisian, L=Limburgish
 LS=Low Saxon (Low German), S=Scots, Sh=Shetlandic
 =========================================================================
 You have received this because your account has been subscribed upon
 request. To unsubscribe, please send the command "signoff lowlands-l"
 as message text from the same account to
 <listserv at listserv.linguistlist.org> or sign off at
 <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
 =========================================================================

From: R. F. Hahn <sassisch at geocities.com>
Subject: Story

Dear Lowlanders,

Below you will find another Low Saxon (Low German) story by Ms.
Kramer-Freudenthal (101477.2611 at CompuServe.COM) in her native Lower Elbe
North Saxon dialect of Olland (Das Alte Land, in Hamburg and Lower
Saxony).  As most of you know, I have been posting many of her stories
in the original, in transliteration and in translation on Lowlands-L,
and I have also posted them and additional stories and also recipes on
the web at http://www.geocities.com/~sassisch/rhahn/kramer/ (or
http://online.sh/freudenthal, or http://online.sh/platt) with an
introduction of the author who started writing a few years ago and will
celebrate her eightieth birthday on November 3, 1999.  I hope you will
enjoy this story both for its contents and as a sample of a rarely
recorded Lowlandic language variety.

Best regards,

Reinhard/Ron

==

(Original version)

Lootsommer

vun Clara Kramer-Freudenthal
(Oornmoond 1999)

Is dat nich een Droomsommer? Woneer hebbt wi Noorddüütschen mol so een
scheunen Sommer hatt? De Sünn lacht vun'n Heben liekso as in Italien. In de
föfftiger Johrn wüürn wi mit uns Telt op den Campingplacken ,,Claudia'' an den
Gardasee männig Johr to Gast. Wüür dat een Lust! Jung, vull Sapp un Knööf.
Hüüt süht dat een beten, nee, gans anners ut. Wi hebbt dat Italienwarrer de
letzten Weken wohrnohm, un Dag för Dag gans kommodig den Nomidddagskaffe in
unsen Goorn drunken. Bloots fallt uns dat Rünnertokeln vun Kaffekann', Tassen
un Töllers al bannig swoor, is ümmer een Angohn. Wi sünd beid' nich mihr so
seker op de Feut, un de Treppen in den Goorn mit Reedschupp in de Hannen is
ümmer een Woognis. Mi is al gor nix mihr totomoden, mütt mi an den Handloop
fasthooln, ober mien Heinz woogt dat ümmer noch. Is betherto ok noch good
gohn. An trüchliggen Johrn dröff ik ober nich dinken, as ik in'n Draff mit
Torte, Kaffekann, Tassen, Töllers, Bestick, Melk - un Zuckerputt in'n groten
Korf de Treppen doolneiht bün. Dat wüürn noch Tieden! Jo, ik müch de Tiet
giern noch mol trüchdreihn, gor nich dat ik jünger ween müch, nee de Knööf
müch ik noch mol warrer hebben. Liekers gifft dat keen Grund to 'n Klogen. Dat
sünd nu mol Privilegien de dat Öller mit sik bringt.

Nu warrer trüch in unsen Goorn. Wi sitt op 'n Rosen ünner unsen groten
Sünnenschirm un geneet de scheunen, sünnigen Lootsommerdoog. Kaffe un
Zwetschenkoken smeckt wunnerbor. Düchtig freit sik uns Katten wenn wi buten
sünd. All veer strokelt uns üm de Been, or se leggt sik op de freen Steuhl
blang uns dool. Mien Ogen goht rundüm. De Vogeldränk is lerrig, ober ok totol
lerrig. ,,Heinz, wo foken büß denn hüüt al warrer an de Vogeldränk vörbistülpt
ohn hintokieken?'' froog ik argerlich mien Mann. ,,Ober ok nich een Druppen is
dor binn, heß jo wull Schuuklappen vör de Ogen. De armen Deerten hebbt bi
disse Hitten doch Döst. Du drinkst doch ok mihr as sünst, aber der Herr holt
sich seine Getränke gekühlt aus dem Kühlschrank.'' So, wenn ik greun mit em
snack, denn weet he, dat ik nich to 'n Spoßen opleggt bün. Uns lütten Vogels
hebbt denn ok gau to Drinken kregen. Wenn dat üm de Deerten geiht un de jümehr
Recht nich kriegt seeh ik root.

Hebb ok noch uns Cox-Orange-Appeln plückt. Dat wüürn nich veel, de Hälft harr
de Boom al afsmeten. Dat wüür eenfach to dreug, de Appelboom hett kuum noch
Blöder, liekers wi foken den Woterslauch ranleggt hebbt. Uns Boskop kann noch
good 14 Doog sitten. De Quitten fangt iers an geel to warrn, dat duurt noch,
ihr dat an dat Quittengelee geiht.

Heß Huus un Hoff, denn ritt de Arbeit nich af. To wrucken gifft dat ümmer wat,
un dat mookt jo ok Spoß, liekers dat Öller uns ok hier un dor al mol een
origen Pluck vörsetten deit. De Sünn schall jo noch een poor Doog blieben, un
wi warrt unsen Goorn geneten, bet; tjer, bet uns dat buten to sitten to koold
warrt. Ok denn geiht uns dat good wiel een warme Dööns uns seker is.


(Lowlands Orthography Transliteration)

Laat-sommer

fun Clara Kramer-Froydenthal
(Aarnmaand 1999)

Is dat nich ein droum-sommer? Waneer hebt wii Nord-Duytschen maal soo ein
schoynen sommer hat? De suen lacht fun d'n heven liik soo as in Italien. In de
foeftiger jaren woyren wii mit uns telt op d'n kemping-plakken ,,Claudia'' an
d'n Gardasee mennig jaar tou gast. Woyr dat ein lust! Jung! Ful sap un kneuv.
Huyt suyt dat 'n beten, nei, ganss anners uut. Wii hebt dat Italien-warrer de
letsten weken waar namen, un dag foer dag ganss kommodig d'n namidddags-kaffe
in unsen gaarn drunken. Bloots falt uns dat ruenner-takeln fun kaffe-kan,
tassen un toellers al bannig swaar; is uemmer 'n angaan. Wii suend baid nich
meir soo seker op de foyt, un de treppen in d'n gaarn mit reedschup in de
hannen is uemmer 'n waagnis. Mii is al gaar niks meir tou tou mouden, muet mii
an d'n hand-loop fast-holden, aver miin Heinz waagt dat uemmer noch. Is bet
her tou ouk noch goud gaan. An trueg-liggen jaren droev ik aver nich dinken,
as ik in d'n draf mit torte, kaffe-kan, tassen, toellers, bestik, melk un
tsukker-put in 'n groten korv de treppen daal-naid buen. Dat woyren noch
tiden! Jaa, ik muech de tiid geirn noch maal trueg-draien; gaar nich dat ik
juenger ween muech - nei, de kneuv muech ik noch maal warrer hebben. Likers
givt dat kein grund tou d'n klagen. Dat suend nuu maal privilegien de dat
oeller mit sik bringt.

Nuu warrer trueg in unsen gaarn. Wii sitt op d'n rasen uenner unsen groten
suennen-schirm un geneett de schoynen, suennigen laat-sommer-daag'. Kaffe un
tswetschen-kouken smekt wunnerbor. Duechtig frait sik uns katten wen wii buten
suend. Al feir strakelt uns uem de bein, or sei legt sik op de freien stoyl
blangen uns daal. Miin ougen gaat rund uem. De fagel-drenk is lerrig, aver ouk
totaal lerrig. ,,Heinz, wou faken buest den huyt al warrer an de fagel-drenk
foerbii-stuelpd aan hin tou kiken?'' fraag' ik argerlich miin man, ,,Aver ouk
nich ein druppen is daar binnen. Hest jaa wul schuu-klappen foer de ougen. De
armen deerten hebbt bii disse hitten doch doest. Du drinkst doch ook meir as
suenst ... aber der Herr holt sich seine Getränke gekühlt aus dem
Kühlschrank.'' Soo, wen ik groyn mit em snak, den weett hei dat ik nich tou
d'n spaassen op-legd buen. Uns luetten fagels hebt den ouk gau tou drinken
kregen. Wen dat uem de deerten gait un de juem er recht nich kriigt sei ik
rood.

Hev ouk noch uns Cox-Orange-appeln pluekd. Dat woyren nich feel; de helvd har
de boum al af-smeten. Dat woyr einfach tou droyg'. De appel-boum het kuum noch
bleuder, likers wii faken d'n water-slauch ran-legd hebt. Uns Boskop kan noch
goud 14 [feirtain] daag' sitten. De kwitten fangt eirst an geel tou warren;
dat duurt noch eir dat 't an dat kwitten-schelee gait.

Hest huus un hov, den ritt de arbaid nich af. Tou wrukken givt dat uemmer wat,
un dat maakt jaa ouk spaass, likers dat oeller uns ouk hiir un daar al maal 'n
arigen pluk foer-setten dait. De suen schal jaa noch 'n paar daag' bliven, un
wii wardt unsen gaarn geneiten bet ... tjer, bet uns dat buten tou sitten tou
kold wardt. Ouk den gait uns dat goud wiil 'n warme deunss uns seker is.


(English Translation, R. F. Hahn)

Late Summer

by Clara Kramer-Freudenthal
(August 1999)

Hasn't this been a dream summer? When was it that we North Germans last had
such a beautiful summer? The sun keeps smiling down from the sky just like in
Italy. Many a year we used to visit the camping ground "Claudia" by Lake Garda
in the 1950s. What fun that used to be! Boy! What a wholesome and invigorating
time! It is a bit, no, a lot different these days. We have been taking
advantage of the Italian weather spell by having afternoon coffee in the cozy
atmosphere of our garden. But we have a pretty hard time transporting
coffeepot, cups and plates; it is a big production every time. Neither of us
is very sure-footed these days, so negotiating the stairs down to the garden
with vessels and utensils in our hands is a hazardous venture each time. Not
much can be expected of me these days. I have to hang on to the banister. But
my Heinz still takes the risk. He has been getting away with it so far. I had
better not think about past years, about how in full trot I fell holding a
basket with a fancy cake, coffeepot, cups, plates, silverware, milk and sugar
in it. Those were the days ... Sure, I would love to be able to wind back the
clock, not at all because I want to be younger again - no, I would love to
have the energy again. Still, there are no grounds for complaints. Old age
comes with certain privileges.

Let us return to our garden. We are sitting on the lawn underneath our large
parasol and are enjoying a lovely, sunny late summer's day. The coffee and the
prune cake are quite delicious. Our cats just love it when we are outside. All
four of them rub up against our legs, or they lounge about on the vacant
chairs between us. I keep looking around. The birdbath is empty, totally dry.
"Heinz, how often did you walk by the birdbath without looking at it today?" I
angrily ask my husband, "There isn't a single drop in it. You must be wearing
blinkers. The poor animals are thirsty in the heat. Don't you drink more than
usual? [switching to German] But, no, his lordship gets his cool drinks from
the refrigerator." Well, he knows I am in no joking mood when I speak "green"
[= German]. Sure enough, our birdies soon got their drinks. I see red when
animals do not get to what they are entitled.

Also, I picked our Cox Orange apples. There were not many of them; the tree
had cast off half of them. It has been simply to dry. The apple tree has
hardly any leaves left on it, although we often let the running garden hose
lie underneath it. Our Boskop apple tree can wait another two weeks or so. Our
quinces are only beginning to turn yellow. It will be a while before it is
time to make quince jelly.

There is no end to work when you have a house and a garden. There is always
some chore, and it is fun after all, even though old age occasionally erects
considerable hurdles at times. It is supposed to remain sunny for a few days,
and we will enjoy our garden until ... well, until it gets too cold to sit
outside. Even then we will have it good because we are assured of a warm
living room.


==================================END======================================
 * Please submit contributions to <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>.
 * Contributions will be displayed unedited in digest form.
 * Please display only the relevant parts of quotes in your replies.
 * Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l") are
   to be sent to <listserv at listserv.linguistlist.org> or at
   <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
 * Please use only Plain Text format, not Rich Text (HTML) or any other
   type of format, in your submissions
 =========================================================================