LL-L "Language survival" 2002.11.13 (01) [LS]

[Lowlands-L]

======================================================================
 L O W L A N D S - L * 13.NOV.2002 (01) * ISSN 189-5582 * LCSN 96-4226
 Web Site: <http://www.lowlands-l.net>  Email: admin at lowlands-l.net
 Rules & Guidelines: <http://www.lowlands-l.net/rules.htm>
 Posting Address: <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>
 Server Manual: <http://www.lsoft.com/manuals/1.8c/userindex.html>
 Archive: <http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html>
=======================================================================
 You have received this because you have been subscribed upon request.
 To unsubscribe, please send the command "signoff lowlands-l" as message
 text from the same account to <listserv at listserv.linguistlist.org> or
 sign off at <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
=======================================================================
 A=Afrikaans Ap=Appalachian B=Brabantish D=Dutch E=English F=Frisian
 L=Limburgish LS=Lowlands Saxon (Low German) S=Scots Sh=Shetlandic
               V=(West)Flemish Z=Zeelandic (Zeêuws)
=======================================================================

From: daniel at asdsdf.han-solo.net daniel at asdsdf.han-solo.net
Subject: LL-L "Language survival" 2002.11.12 (05) [LS]

Mooin Holger,

Dat daait mi echt leed, aver wiil dat miin mail-programm graad maal in`n
maars to huus is (as de Wiener dat segt), kan ik bloots ver`t internet rin
in miin mail-kassen. Dat probleem daarbi is, wat ik de gaansen Umlaute un
so`n kraam gaar ni lesen kan, villicht kans` mi dat nomaal schikken, wanneer
miin reekner-expertenfr nd daar weer un mi ut miin schlamassel rutholpen
hett. Dat warrd so hinto morgen aavend ween.

Scha`st maal `n dank hebben.

Dan

> From: Holger Weigelt platt at HOLGER-WEIGELT.DE
> Subject: LL-L "Language survival" 2002.10.26 (04) [LS]
>
> >From: Dan Prohaska (daniel at ryan-prohaska.com)
> >Subject: LL.L "language survival"
> >
> >Moin Holger,
> >
> >As ik mi so`n beten ퟀ�ºsíµ² Saterfreesch kí±ºí¾©g maken wul, stí
±³í´¥r ik
> íºsíµ²
> >diin net-siid un dach mi, wo schíºsí¾ dat is maal wat eersthaftig in`t
> >Plat to lesen.  Diin artikels íºsíµ² de algemeen tostand vun de spraak
> >lees ik ook, un dach mi eerst wat dat drurig un pessimistisch vun di is,
> >avers ik kun dat good verstaan, un du hest dat jaa ook bannig good
> >ríºsíµ²brocht. Un wiil dat Fiete mi al in de oren ligt, wat ik di
endlich
> >maal scriven schal, do ik dat nu.
> >
> >As ik dat víº>í² en paar weken al bi Leeglannen schreef, mut de spraak
> >apenbaar eerst maal fast verswinnen eer dat sik de lí²²í°¤aar algemeen
> >íºsíµ² klaar warrn, wat daar en wichtig bestanddeel vun eer kultuur en
> >beek rí±ºí¾¥rgaait.
> >
> >Ik glíº>í¶¬ wat in Oostfreesland de spraak angaait, Platdí²³í´³ch
fast
> beter
> >daar staait as in annere Platte rebeden, drurig noog, wat een immernoch
> >de indruk het, dat sik de spraak nich verhalen daait. Ik híº>í² avers,
wat
> >dat in Oostvreesland eerster daag en aktjoon geef, woneem de
> >platsnakkers bi de aarbaid opfí¹'í´¥rt weren, íºsíµ² de "Platte
Daag"
> >Oostvreesch midenanner to praten, un dat ook mid de, wat gar ni Plat
> >kíºsí¾´, avers dat verstaan doot. Ook de Kundschap schull tweesprakig
> >begríº>í´´ warrn, un waneer se niks nich tegen hebt, dat Plat snakt
warrt,
> >schull een dat ook doon. Ik meen natíº>í²¬ich nich, wat dat de spraak
> >redden kan, avers dat is maal en anvang.
> >
> >Vundaag hebt wi ook de emstige schangs en "native" Plat an de neegste
> >generatjoon widertogeven, un twaarsten mid en "aktjoon" "Grootí¹²í¼¥rn
> >snakt Plat mid jemeer grootkinners". Villicht kíºsí¾´ se jaa mid eer
> >grootkinners wedder good maken, wat se mid eer kinners nich maakt harrn,
> >n䤭lich Plat snakken. As en olen keltoplile kan ik bloots berichten, wo
> >dat in de Bretagne mid de Bretoonschsnakkers weer. De lí²²í°¤e
Bretoonsch
> >kíºsí¾´ un so oold sí±ºí´ as ik (knap 30) hebt de spraak nich vun
eer
> í¹²í¼¥rn
> >leert, sí±ºí¾¥rn vun jemeer Bretoonsch grootmodder, de midí±ºí¾¥r
gaar keen
> >Franzíº>í³£h snak. Mennigmaal hebt de grootí¹²í¼¥rn ook mid vliit
> Bretoonsch
> >snakt, wiil dat de í¹²í¼¥rn gaar nich so wullen. Síº<í² 1950 bet
1960 warrt
> >jaa de spraak gaar ni meer widergeven, wat natíº>í²¬ich hen to`n
> >sprakenkollaps in`t ganse Bretoonsche rebeet víº>í²® Hí²³í´¯daags
gift
> >privaatscholen de wedder op Bretoonsch í±ºí¾¥rrichten, avers de
> >Franzíº>í³£he staat het daar wat tegen, un so is dat gaar ni so licht
dat
> >vun de native-speaker generatjoon op de jungen widertogeven. Dat
> >widergeven vun de grootí¹²í¼¥rn na de grootkinners hen het also de
> >sprakendood tonminst een generatjoon verleet.
> >
> >Uns Schottisch-Leegl䮤sche vrí±ºí´¥n beklaagt jaa ook dat
wedderbeleevde
> >Scots minnhaftig is un bloots en íºsíµ²sett Ingelsch. Ik harr de
indruk du
> >sí²³í³´ dat in betrek op Platdí²³í´³ch un Hoochdí²³í´³ch ook
so. Ik see dat
> >nich so dí²³í³´er. Ook waneer dat an anvang as en íºsíµ²setten
klingt,
> warrt
> >de lí²²í°­eer un meer apen víº í°¤at orginaal, wat snakt warrt un
schreven
> >wíº>í²¬ un so leert se dat ook wedder. Nu mag dat juun Noorddí²³í
´³chen
> gaar
> >ni so opvallen, avers wat de hoge í±¶í·¡ngsspraak in Noorddí²³í
´³chland
> >angaait, is dat víº í°¥n Sí²²í´¤í²³í´³chen gans klaar, woveel
Plat daar
> >egentlich binnen is, also is íºsíµ²setten, mid en paar extras, gaar ni
so
> >verkeert, wat meent ji?
> >
> >Wedder en bispel ut dat keltische rebeet: Fiete weet jaa, wat daar mit
> >Koornsch wat an`n hood hef. In Cornwall is de spraak jaa í±¶í°±800 as
> >gemeeinschaftsspraak utstorven (verenkelte lí²²í°«unnen noch en paar
> >brokken, bet in de frí¹ªíµ® jaren vun`t 20. jaarhunnert). 1904 begun
de
> >wedderbeleven vun de spraak. Ut de literatuur un vun uptekens, as ook
> >vun dialektwíº>í² in Koornsche Ingelsch, het een de spraak teemlich
akraat
> >rekonstrueert un wedderbeleft. Mid en paar loffpriisde utnamen, weer dat
> >meeste, wat in de frí¹ªíµ® jaren screven wíº>í²¬ en íºsíµ²sett
Ingelsch.
> Avers
> >hí²³í´¯daags het dat Koornsche we`er qualitä´¬ nich jí±¶í½¥rs,
avers oft
> >noog. Koornisch vun hí²³í´ is veel dichter bi`t traditjonelle
Koornsch, as
> >Evrit an`t ole Hebr䩳ch to`n bispel. Wat ik daar mid seggen wí±²í°
©s,
> >nich opgeven, een kan siin spraaklige Arfschop wedderkrigen.
> >
> >Dan.
> >
> Moin Dan !
>
> 'K maÄY dÄ« bÄ"den, wÄ"s näit dül, dat 'k fandóeÄY Ä"erst
antwōrd. 'T
> spīt't mī,
> man amtmet heb ik sō 'n tuer dat 'k häil näit bī 't
sÄYrÄ«ven kōm.
> DÅ« sÄYrifst
> net akrót wat Fiete ōk al mäient het: dat 't in 't Å
Ostfräisland bÄ"ter
> stājt
> mit 't plat as annerswor. Wō kōmt jÄ« dor bÄ« ? NÄ", 'n poer
môj
> prōjekten
> daunt dor niks. Dat bünt aktsjōnen däi ÄYeld kösten un 'n poer
> hōwdamtelk
> ÅOstfräisen höör postje sÄ"kern man redden daunt däi
näits un föör
> däi
> taukumst fan us tóel bünt däi ōk sünner bīdüüden.
Dū must wäiten,
> us jööÄYd
> kikt up disser tóel dól as up 'n minnerwÄ"rderÄY burenprōt fan
lêÄY
> sōtsjól
> achten. Un däi poerent, däi dat no lÄ"ren un prōten, däi
bünt gaue weÄY
> sō
> dró as säi tau d' sÄYauel Å«t bünt um dat säi hier ÄYÄ«n
taukumst
> hebbent. Wen
> ōstfräisk plat 'n kans hebben sal, dan maut disser tóel as 'n
> fulwÄ"rderÄY
> alternatîw tÄ"gen 't düütsk tau stón kōmen. Dan mauten
wī
> Ä"rnsthachterÄY
> bauken up plat tau lÄ"sen krÄ«gen, dan maut' wÄ« us dóÄYelks
blatje up plat
> lÄ"sen köönen - intÄYehäiel un näit blōt up 'n
plesærelk haukje föör
> 't
> wÄ"kenäen - dan mauten wÄ« Å«tsöyken köönen of wÄ« 'n
formulór up 't
> amt in
> düütsk of plat hebben willent. Dor lângt dat näit, dat d'r 'n
mól in 'n
> kōpmanslóden mit däi kunnen plat prōt't word of dat d'r 'n
mól 'n
> annons up
> plat in 't blat stājt. Sōwat is dan blōt 'n plesæær
föör däi
> frömden, däi
> d'r ōwer lāgen köönent dat däi ÅOstfräisen sō daunt
as wen säi ÄYÄ«n
> düütsk
> kunnen. Man dat 't sō wÄ«d kwam, dor tau mussen däi Å
Ostfräisen Ä"rst
> lÄ"ren,
> dat höör tóel wat wÄ"rt is un dat däi sük näit fan
aläien tau 'n
> gauden
> hentwikkelt, dat däi ōk plêÄY nööderÄY is un dat säi
d'r wat fan
> lÄ"ren
> mauten. Up stünts mäinen säi man, säi kunnen sük
sülvenst nauÄY wÄ"sen
> un 't
> âl man lōpen lóten as 't wil. Un wel höör wat anners
bīpūlen wil word
> ofkantselt as ōwerkandīdelt. Un wat ōk nüms säin wil is,
dat 't
> ōstfräisk
> plat al mäist ūtstürven is. Däi lüü hebben 't plât
denken fergÄ"ten.
> Säi
> prōten plat man denken düütsk. Wat dor bÄ« fandaÄY kumt is
bī pārten
> ōwerset't fan 't düütsk, bī pārten düütsk in 'n plâ
t klang un wat
> d'r blift
> is 'n plat fan allerwÄ"gens blōt ÄYÄ«n ōstfräisk Däi prÅ
ters brannen
> sük dor
> näit um un däient, däi föör d' kultuerplêÄY in 't Å
Ostfräisland
> instón
> sullent, däi ÅOstfräies Landskup, willent 't mit 't ōstfräisk
plat
> taugÄ"ven
> un fördern 'n mäient-plat föör âl plat-prōtend'
kuntrājen. Jó, wat
> willent
> wÄ« dan no ferwachten wÄ"sen ?
>
> Kumpelment
>
> Holger

==================================END===================================
* Please submit postings to <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>.
* Postings will be displayed unedited in digest form.
* Please display only the relevant parts of quotes in your replies.
* Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l") are
  to be sent to <listserv at listserv.linguistlist.org> or at
  <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
 =======================================================================