LL-L "Language use" 2006.04.16 (02) [D/LS]

[Lowlands-L]

======================================================================
L O W L A N D S - L * ISSN 189-5582 * LCSN 96-4226
http://www.lowlands-l.net * lowlands-l at lowlands-l.net
Rules & Guidelines: http://www.lowlands-l.net/index.php?page=rules
Posting: lowlands-l at listserv.linguistlist.org or lowlands-l at lowlands-l.net
Commands ("signoff lowlands-l" etc.): listserv at listserv.net
Server Manual: http://www.lsoft.com/manuals/1.8c/userindex.html
Archives: http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html
Encoding: Unicode (UTF-8) [Please switch your view mode to it.]
=======================================================================
You have received this because you have been subscribed upon request.
To unsubscribe, please send the command "signoff lowlands-l" as message
text from the same account to listserv at listserv.linguistlist.org or
sign off at http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.
=======================================================================
A=Afrikaans Ap=Appalachian B=Brabantish D=Dutch E=English F=Frisian
L=Limburgish LS=Lowlands Saxon (Low German) N=Northumbrian
S=Scots Sh=Shetlandic V=(West) Flemish Z=Zeelandic (Zeeuws)
=======================================================================

   L O W L A N D S - L * 16 April 2006 * Volume 02
=======================================================================

From: Roger Thijs, Euro-Support, Inc. <roger.thijs at euro-support.be>
Subject: LL-L "Language use" 2006.04.16 (01) [D]

> From: Tomoki Minohara <mino_engelachtig at YAHOO.COM>
> Subject: Dialecten
> Aangenaam kennis te maken. Ik ben Japanner. Ik leer zelfs Nederlands,
> Fries en Platduits één jaar. Ik ben zeer geïnteresseerd in de
> minderheidstalen en de dialecten van de lange landen. Ik heb sommige
> vragen. Die dialecten worden in het dagelijkse leven vaak gebruikt?
> De jongere generaties spreekt meer standaardtaal dan dialecten?
> Zij volwassenen; in het bijzonder, de ouden van dagen, geneigd om
> dialecten te gebruiken? Hartelijk bedankt voor uw antwoord.

Ik ben (Belgisch) Limburger maar woon in Mortsel (regio Antwerpen) en doe
momenteel een project in midden Limburg.

Ik spreek zelf Limburgs, Lonerlands uit Vliermaal, als ik terug in die
gemeente kom, maar Nederlands in andere Limburgse gemeenten.
Daar zijn twee redenen voor:
- De jongere generaties spreken enkel Nederlands
- De dialectverschillen zijn groot van gemeente tot gemeente (Limburgs ligt
op de overgang tussen Neder- en Middenduits)

Er is een revival in de vorm van publicaties geschreven in of over het
dialect door ouderen. Ik heb niet de indruk dat dit jongeren beïnvloedt.

Verder zijn er tussentaalvormen, in België ook "Verkavelingsvlaams" geheten.
Een Antwerpenaar houdt er sterk aan om zijn Nederlands op zijn Antwerps uit
te spreken en met Antwerpse uitdrukkingen in te kleuren. In de 60-er jaren
was er een sterke ABN-tendens om de taal te standardizeren. Ik denk dat er
nu een verregaande acceptatie van kleine regionale verschillen is. In ieder
geval, nauwelijks een Vlaming probeert nog Randstad-Nederlands na te apen.
De Belgische norm is naar mijn gevoel het Nederlands van de VRT TV1
televisie.

("Vlaming" en "Vlaams" zijn dubbelzinnige termen, zij kunnen zowel slaan op
het oude Vlaanderen, als op het noordelijke deel van België dat officieel
Nederlandstalig is)

mvg,
Roger

----------

From: Stellingwerfs Eigen <info at stellingwerfs-eigen.nl>
Subject: LL-L "Language use"

Tomoki wrote:
> Aangenaam kennis te maken. Ik ben Japanner. Ik leer zelfs Nederlands,
> Fries en Platduits één jaar. Ik ben zeer geïnteresseerd in de
> minderheidstalen en de dialecten van de lange landen. Ik heb sommige
> vragen. Die dialecten worden in het dagelijkse leven vaak gebruikt?
> De jongere generaties spreekt meer standaardtaal dan dialecten?
> Zij volwassenen; in het bijzonder, de ouden van dagen, geneigd om
> dialecten te gebruiken? Hartelijk bedankt voor uw antwoord.

Hi Tomoki,
Uit zeer recente tellingen is gebleken dat ongeveer 50-60% van de Friezen
(in de Nl. provincie Fryslân) het Frysk ook daadwerkelijk dagelijks
gebruiken. Daarbij moet opgemerkt worden dat het Frysk officieel de tweede
rijkstaal is en onder deel III van het Europese handvest voor
minderheidstalen valt.
Voor het Nedersaksisch (onder deel II van het EU-handvest) geldt ongeveer
het zelfde. In de provincies Groningen, Drente, Overijssel, een deel van
Gelderland en een deel van Fryslân (de Stellingwerven), gebruikt 50-60%
ongeveer dagelijks het Nedersaksisch (weliswaar in verschillende
dialectvormen). Deze cijfers gelden voor het daadwerkelijke gebruik. Het
kunnen gebruiken ligt rond de 70-75%. Het daadwerkelijk gebruik van het
Nedersaksisch is in de provincie Groningen het grootst (ca. 75%).

De verhouding in het gebruik naar leeftijd over het gehele Nedersaksisch
gebied is ongeveer alsvolgt.
van 18-39 jaar:
17,3% Nedersaksisch
53,2% Nederlands
22,4% beide (NS en NL)
07,1% iets anders

40-60 jaar:
30,4% Nedersaksisch
39,7% Nederlands
21,5% beide (NS en NL)
08,4% iets anders

61 jaar en ouder:
39,8% Nedersaksisch
34,5% Nederlands
12,4% beide (NS en NL)
13,2% iets anders

(Bron: Taaltelling Nedersaksisch van Henk Bloemhoff, 2005)

Mit een vrundelike groet uut Stellingwarf (Fryslân),
Piet Bult

----------

From: Arend Victorie <victorie.a at home.nl>
Subject: LL-L "Language use" 2006.04.16 (01) [D]

Moi Tomoki en Reinhard,

Wat betreft de Dreinse  taal, en ik praote uut eigen ervaring, bin'k naor
maote da'k older wörde 't Dreins weer meer gaon waarderen en daordeur ok
weer meer gaon gebruken. Niet allent in 't schrieven, mar ik betrap mij der
op dat ik 't ok weer veul meer as spreektaal gebruuk, veural tegen familie
en kennisen die van heurzölf de taal ok eigen bint en kunt verstaon.
Wij hebt tieden laank een minderweerdigheidscomplex ehad wat betreft oons
nedersaksisch.. Dat is de of-elopen ieuwen der in-estaampt deur
taaltechneuten en ok deur de aoverheid.
In de zestiende ieuw is der deur vermenging mit welgestelde vluchtelingen
vanuut Vlaanderen naor de grote steden in 't westen van Nederland, een
beweging  ontstoane umme daor de Vlaamse taal aover te nemen. Dat stund chic
en allernao dat 't zich uutbreide begunden zij zich te verzetten tegen de
aandere dialecten, die zij in heur volksmond iniens mar "plat" vunden. Alles
wat daor niet an voldeed, beheurde töt 't boerenvolk en dat was mar dom.
D'olde laandschöp hef al de jaoren mit betaald an de Staten Generaal mar had
gien stemrecht.

In de negentiende ieuw was  ien van de zwaorste exameneisen veur een
onderwiezersakte:
"Naauwkeurig en natuurlijk lezen met eene beschaafde uitspraak." Op zich
zölf, is daor natuurlijk hielemaole niks mis mit, mar 't drokte mien
moorstaal wel weer in een verdomhoekie. En veur 't geletterde gedielte van
Nederland was 't eulie op 't vuur. Het leek der wel op, dat een dialect niks
mit beschaving te maken had, daw een soort Neanderthalers  waren die ien of
aander brabbeltaaltie ten geheure brachten. Verscheiden bekende Nederlanders
hebt op de tilleviesie gien gebruuk, mar misbruuk emaakt van oonze taal.
Umme an te tonen, hoe dom as 't wel klinkt.'t Is een soort
denigrerende"randstadarrogantie" Die bij sommigen nog steeds veurkomp. Een
veurbield, an-edragen deur Bertus ten Cate een goeie kennis van mij.

 Matthijs van Nieuwkerk in gesprek met Daniël Lohues in het tv programma 'de
wereld draait door'. Daniël zegt iets over een incident in Erica rond de
jaarwisseling waarop van Nieuwkerk reageert met zo'n schamper denigrerend
lachje: " ha- ha dus het vandalisme is nu ook eindelijk doorgedrongen in
Erica".... Ik ga dat niet verder uitleggen, vond het alleen jammer dat
Daniël die normaal niet op zijn mondje is gevallen, van Nieuwkerk daar niet
even pootjehaakte!!!!
Afgelopen zondagavond Paul Witteman in Woestijnruiters. Ik weet niet eens
meer wat het onderwerp was maar het was te vies voor woorden eigenlijk toen
Witteman schamperde: ".... in Enschede... of all places! "

Hier he'k nog een annekdote van een mailkennis, Willem Wilms:

" Waora'k de mieste preblemen har met accepteren van aandermans taol was in
de randstad en met name in de grote steden daor. Ik heb 't ooit metmaakt
da'k op een wark in Rijswijk stun te praoten met ien wel ik nog kende oet
Hengelo. Dat gung van mien kaant in 't Drèents en hij in 't Twents. Toen
kwam iene mij in plat Haags - hij kwam even anlopen - vertellen da'k mien
moerstaol proten mus. Op mien vraog wat hij dacht wa'k dee kwam ik der
achter dat hij der nog nooit over naodacht har dat zien Haags ok maor een
dialect was."

Toch he'k 't gevuul, dat 't respect veur mekaars taal wel wat beter wordt.
En veural op LOWLANDS mark ik dat der mit hiel veul respect zölfs van
gedachten ewisseld wördt, wat betreft ieders taal. En zo heurt dat ok.

"Mien Drenthe"

'k Heb oe lief mien vruchtbaar laandtie
Mien ienig Dreinse laand.
'k Hol van de ienvold in oen schoonheid,
'k Heb oe mien hart verpaand
Mien wark vervul ik bliede
Die plicht verzaak ik niet
Oen geest was't die mij leide
Daorum vergeet'k oe niet

'k Heur nog de schaopeklokkies klingeln
As in 't scheemerend aovendzun
De schaopen weerkwamen van de heide
En moe dan mit oons zung
O, kun'k nog ien keer heuren
Dat lied in 't schemeruur
En va die mooi vertelde
Bij't helder knappend vuur

'k Zie nog oen brink mit stoere ieken,
daor zwalkte 't jonkvolk rond
Wao'k mien twiegen mantie vulde,
mit ekkels van de grond.
Daor bij die olde linde,
kwam 'k mit mien spinster samen.
dao'k mienig deern beminde,
de schörs bewaart heur namen.

De roege boswal langs oen velties,
was mien luilekkerlaand.
Die gaf mij lekk're zuute brummels,
uut milde gulle haand.
Daor gaarde ik de braandstof
veur 't old en heilig vuur,
As lentes aodem wekte,
oen sluumernde natuur.

Waor nog de held're koele veenplas,
oen vredig stroompie voedt
Daor in dat wiede broene heivlak,
waor wulp en korhoen broedt,
Daor koelde ik mien spieren,
in 't nat van zuuv're wel,
Daor heb ik leren zwieren,
op scheuvels blaank en snel.

Die bielden uut dat gries verleden,
bin 'k nooit weer kwiet eraakt.
Bij al de stried die 'k heb estreden,
hebt zij mij stark emaakt.
Daorum van harte dankbaar,
zing 'k oe mien schoonste lied,
Mien eigen olde Drenthe,
vergeten kan 'k oe niet!

Goodgaon,
Arend Victorie

----------

From: R. F. Hahn <sassisch at yahoo.com>
Subject: Language use

Beste Arend,

Bedankt voer Dyn woyrd' un den rymel.

> En veural op LOWLANDS mark ik dat der mit hiel veul respect zölfs van
> gedachten ewisseld wördt, wat betreft ieders taal. En zo heurt dat ok.

Un my dücht dat jüstemang Dyn rymel noch meyr bewyst, 'n byspeel is vun 'n 
saak mit dey wy us stilkens un suutjes "twüschen de reygen" ("between the 
lines", "zwischen den Zeilen") bevaten dout, 'n saak mit dey besünners wy in 
un uut "Pruyssen" lang problemen harren un meynen wy koent man bloots dat 
eyne or dat annere hebben: syn eygene "Heimat", syn eygenen lütten streek, 
syn eygene kultuur un spraak leyv tou hebben un lykers ("nevertheless") 
annere streken, kulturen un spraken tou respekteyren un villicht ook leyv 
tou hebben.  (Tou minst vindt dey kahuna dat besünners wichtig, un wyl dat 
hey vun wyd, wyd af kümt, wil hey ünnerstreken dat 't respekteyren nich 
bloots 'n Leygland-interne man 'n weltwyde saak syn schul.)

Mit vründliche groytens, as altyd,
Reinhard/Ron 

==============================END===================================
* Please submit postings to lowlands-l at listserv.linguistlist.org.
* Postings will be displayed unedited in digest form.
* Please display only the relevant parts of quotes in your replies.
* Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l") are
  to be sent to listserv at listserv.linguistlist.org or at
  http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.
======================================================================