<div style="font-family: arial,helvetica,sans-serif;" id=":12f" class="ii gt"><div id=":13u"><div><div><div><div><div><div><div><div><p class="MsoNormal" style="text-align:center" align="center">
<font size="2">==============================</font><font size="2">=======================<br>
L O W L A N D S - L - 24 May 2011 - Volume 03<br><a rel="nofollow" href="mailto:lowlands.list@gmail.com" target="_blank"><span>lowlands.list@gmail.com</span></a>
</font><font size="2">
- <a rel="nofollow" href="http://lowlands-l.net/" target="_blank"><span>http://lowlands-l.net/</span></a><br>
Posting: <a rel="nofollow" href="mailto:lowlands-l@listserv.linguistlist.org" target="_blank"><span>lowlands-l@listserv.linguistlist.org</span></a><br>
Archive: <a rel="nofollow" href="http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html" target="_blank"><span>http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html</span></a><br>
Encoding: Unicode (UTF-08)<br>
Language Codes: <a rel="nofollow" href="http://lowlands-l.net/codes.php" target="_blank"><span>lowlands-l.net/codes.php</span></a><br>
==============================</font><font size="2">=======================</font></p>
<p style="margin:0in 0in 0.0001pt"><font size="2"> </font></p><font size="2"></font><br><div class="im">
From: Hannelore Hinz <a href="mailto:hannehinz@t-online.de" target="_blank"><hannehinz@t-online.de></a><br></div>
Subject: LL-L "Idiomatica" 2011.05.24 (02) [EN-NDS]<br>
<br>
Leiw' Lowlanners,<br>
<br>
nu heff ick binah so as "Klumbumbus" noch wat funn'n un dat is kein
"etymologische Fantasie".<br>
<br>
<b>sacken </b>Verb von <i>Sack </i><b>1. </b>Korn u.a. in Säcke
tun, füllen schütten, <i>den Weiten, Kartüffel sacken;<br>
</i>früher wurden Kindsmörderinnen in einen Sack getan und ins
Wasser versenkt, das nannte man <br>
<i>sacken, </i>wodurch fachsprachlich nur der Anfang des Verfahrens
bezeichnet wurde. Daraus entwickelte sich die Bedeutung <b>2.
sinken </b>(und wieder lese ich hier)'Lev wohl, bett dat de Heben
sackt' (1732) Nd. Kbl. 24,31; <i>dat Water sackt </i>Seem.; <i>de
Schüddung </i>(des Eisenbahndammes) <i>is sackt; hei is inne Huk
sackt </i>in die Hocke; <i>de sackt all heil tausamen </i>der
Greis; durch <i>laten </i>erweitert: <i>dat Middag </i>(das <br>
Mittagessen) <i>würd' ierst gor nich sacken laten, </i>d.h. es
ging gleich nach dem Mittag an die Arbeit;<br>
<i>lat dat man ierst 'n bäten sacken, dat is noch tau matschig </i>der
nasse Weg; <i>hei sall woll sacken laten <br>
</i>mit dem Preis heruntergehn; <i>wi dörben jo de Kundschaft nich
sacken laten; sei leten nich sacken <br>
</i>ließen nicht nach. <b>3.</b> lohnen:<br>
<i>dat Kuurn sackt </i>bringt volle Säcke.<br>
Zss.: <i>af-, dal-, in-, rin-, tausamen-, trügg'-, up-, ut-, ver-,
wegsacken. -</i> Mnd. <i>sacken<br>
<br>
</i>Tschä, un nu mücht' ick woll meinen <i>de välen Wulken hebben
deiper hungen</i> (ahn Abschiedsgruß 1732). Villicht gellte dat "<i>Lev
wohl</i>" solang "<i>bett </i>(bis) <i>de Heben sackt </i>"<br>
<br>
Gaud' Nacht Lewisch (Luise) fief Pennings liggen up de Trepp...<br>
<br>
Hanne<br> <br>
----------<br>
<br>
<div>
From: Joachim <<a href="mailto:Osnabryg%2BLowlands@googlemail.com">Osnabryg+Lowlands@googlemail.com</a>></div>
Subject: LL-L "Etymology" 2011.05.24 (03) [NDS, NL]<div>
<br>Hanne, Reinhard & alle:
<span><br><br>na </span><span>"hẹvenschaddig"</span><span> un </span><span>"häbenschäätsch"</span><span> kan ik ’r ouk nog een </span><b><span>werkwoord</span></b><span> up Westföilsk biidoun:</span>
<span><br><br>et heet: </span><b><span>"hiävensciären,
et hiävensciärt"</span></b><span><br>of </span><span><b>"hevenscheren / et hevenscheert"</b>.</span>
<br><br>Begin 19. eew nog een gebröiklik verb in
Oostwestfaulen. Tehaupezet uut <i>„hiäven“</i> (EN heaven) un <i>„sciär“</i>
(EN shade, shadow) - <i>,hiävensciär‘ = DE Schattengewölk</i>,
maar als werkwoord bruukt, zo als ouk in EN „to shadow“, NL
„(be)schaduwen“.
<br><br>De woordvorm <i>,sciär‘ (,s-chiär‘)</i> kan ik nich
afleyden … et is wol een verwikkelde weg van PIE <i>*skotwa</i>,
Gothisk <i>skadus</i>, AuldSassisk/AuldNidderlandsk <i>skadus</i>,
MiddelNidderdüütsk/-Nidderlandsk <i>scade, scaduwe</i> na
OostWestföilsk <i>sciär</i> …
<br><br>Ik heb dat woord in een leyftesgedicht van Klöntrup
(1754-1830) vunden, en lofleyd up een mooi wicht (mäken), genöimt
„Marie-Lüüt“ (<i>lüüt </i>= wicht, mäken, junge vrouw).
<br><br>Up dat ji mi dat ouk glöift, citeer ik in‘t volgende
alleen de <b>eerste</b> van in‘t geheel 9 strofen. Originaal, in
Nidderlandske scriifwiis un in Nidderlandske
vertaling/üeverdraging.
<br><br>(Net zo hadde ik dat heele gedicht voor mine
NL-medecursisten uut ewiärkt. Bii interesse küent ji de hele tekst
as pdf runnerladen üever de link:<br><br><a href="http://www.jpberlin.de/kreimer/" target="_blank">http://www.jpberlin.de/kreimer/</a>
- Correcturen, verbiäteringen un kommentaren zint welkuomen!
<br><br>De tekst is heel goudt Laagländisk-Oustwestfauls … zo
as alle Laaglander zolden prauten ;-) - Veel lust daarbii!
</div><div dir="ltr" style="max-width: 21.001cm; margin-top: 1cm; margin-right: 2cm; margin-bottom: 1.499cm;" bgcolor="#ffffff">
</div><div dir="ltr" style="max-width: 21.001cm; margin: 1cm 2cm 1.499cm 0.95cm;" bgcolor="#ffffff">
<p><small><span>»Fensterbier«</span><span> (opheldering op Nederlands):</span></small></p>
<p><small>Een “vensterbier” was eens in Westfalen en
Nederlandse streken een aard herhaling van het pannenbier (hd.
Richtfest) ten gunste van de buurt, toen de ramen (venster) in
een nieuw huis waren ingezet. Of ook, in geval dat er een
kostbaar glasvenster gesticht was door rijke lieden aan een
kerk of klooster, een feest voor de stichters en het dorp/volk
(dit misschien de orspronk). In elke geval werd er door de
bouwers bier uitschenkt . . . Het liefdesgedicht of loflied op
Marie van Klöntrup uit Osnabrug van rond 1800 betrekt zich
zeker op het uitgebreide gebruik van wijkfeesten bij de
huisbouw.</small><br>
</p>
</div><div dir="ltr" style="max-width: 21.001cm; margin-top: 1cm; margin-right: 2cm; margin-bottom: 1.499cm;" bgcolor="#ffffff">Nu de eerste strofe van et gedicht:<br>
<p align="center"><strong><big>Dat Fensterbeer.</big></strong></p>
<div align="center"> </div>
<p align="center">(Manuscript von Klöntrup. 1785)</p>
<div align="center"> </div>
<p align="center">Et hiäwenschiärt (1) un is sa köil, </p>
<div align="center"> </div>
<p align="center">Nich mehr sa baddig (2) as gistern;</p>
<div align="center"> </div>
<p align="center">De Wolken de trecket, de Wind de geht,
</p>
<div align="center"> </div>
<p align="center">De Sünne brennet nich mehr sa heet,</p>
<div align="center"> </div>
<p align="center">Nich mehr sa glöinig as gistern.</p>
<p align="right">(volgen nog 8 andere strofen)<br>
</p>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0">
<colgroup><col width="303"><col width="338"></colgroup> <tbody>
<tr>
<td style="text-align:left;width:6.937cm">
<p>Westfaals Nederduits (origineel)<br>
- maar in Nederlandse schrijfwijs - </p>
</td>
<td style="text-align:left;width:7.726cm">
<p>Nederlands<br>
- vertaald door Joachim (probeersel) -</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align:left;width:6.937cm">
<p><b><br>
Dat vensterbeer (1785)<br>
<br>
</b></p>
</td>
<td style="text-align:left;width:7.726cm">
<p><b><br>
Het vensterbier<br>
<br>
</b></p>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align:left;width:6.937cm">
<p>Et hevenschert (1), oen is zo
kuil, </p>
<p>Nig meer zo baddig (2) as gistern; </p>
<p>De wolken trekket, de wind de geit, </p>
<p>De zunne brennet nig meer zo heet, </p>
<p>Nig meer zo baddig as gistern.</p>
</td>
<td style="text-align:left;width:7.726cm">
<p>De hemel betrekt, en ’t is zo
koel, </p>
<p>Niet meer zo broeierig als gisteren, </p>
<p>De wolken die trekken, de wind die gaat, </p>
<p>De zon die brent niet meer zo heet, </p>
<p>Niet meer zo broeierig als
gisteren.</p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p><span>1 </span><i><b><span>hiäwen:</span></b></i><span> heven: EN </span><span>heaven</span><span>; </span><b><span>schiär/scher:</span></b><span> NL schaduw, EN shade, shadow, NL alzo zowat als: </span><i><span>“De hemel heeft kleine wolken die schaduw geven.” </span></i></p>
<p><span>2 </span><b><span>baddig:</span></b><span> NL zwoel, broeierig, seer waarm (van ’ba(d)en’), DE:
schwül, sehr warm.</span></p>
<pre cols="65"><small>Met echt-westfœlsken »Goudgaun!«
joachim
Kreimer-de Fries, Osnabrügge => Berlin-Pankow</small></pre></div><div dir="ltr" style="max-width:21.001cm;margin:1cm 2cm 1.499cm" bgcolor="#ffffff">
</div>
<p class="MsoNormal" style="text-align:center" align="center"><font size="2"><span>===============================================================<br>
Send posting submissions to <a rel="nofollow" href="mailto:lowlands-l@listserv.linguistlist.org" target="_blank">lowlands-l@listserv.linguistlist.org</a>.<br>
Please display only the relevant parts of quotes in your replies.<br>
Send commands (including "signoff lowlands-l") to<br>
<a rel="nofollow" href="mailto:listserv@listserv.linguistlist.org" target="_blank"><span>listserv@listserv.linguistlist.org</span></a>
or <a rel="nofollow" href="mailto:lowlands.list@gmail.com" target="_blank">lowlands.list@gmail.com</a><br>
<a rel="nofollow" href="http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html" target="_blank"><span>http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html</span></a>
.<br>
<a rel="nofollow" href="http://www.facebook.com/?ref=logo#%21/group.php?gid=118916521473498" target="_blank"><span>http://www.facebook.com/?ref=logo#!/group.php?gid=118916521473498</span></a>
<br>
===============================================================</span></font></p>
</div></div>
</div></div>
</div></div>
</div></div>
</div></div>