<div style="text-align:center;font-family:arial,helvetica,sans-serif"><font>==============================</font><font>=======================<br> L O W L A N D S - L - 08 February 2012 - Volume 01<br><a href="mailto:lowlands.list@gmail.com" target="_blank">lowlands.list@gmail.com</a>
</font><font>
- <a href="http://lowlands-l.net/" target="_blank">http://lowlands-l.net/</a><br>
Posting: <a href="mailto:lowlands-l@listserv.linguistlist.org" target="_blank">lowlands-l@listserv.linguistlist.org</a><br>
Archive: <a href="http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html" target="_blank">http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html</a><br>
Encoding: Unicode (UTF-08)<br>
Language Codes: <a href="http://lowlands-l.net/codes.php" target="_blank">lowlands-l.net/codes.php</a><br>
==============================</font><font>=======================</font></div>
<p style="font-family:arial,helvetica,sans-serif" class="MsoNormal"><font> </font></p>
<font style="font-family:arial,helvetica,sans-serif" size="2">From: </font><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">Ingmar Roerdinkholder <<a href="mailto:roerd096@PLANET.NL">roerd096@PLANET.NL</a>></span><font style="font-family:arial,helvetica,sans-serif" size="2"><br>
Subject: </font><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">LL-L "Idiomatica" 2012.02.07 (01) [DE-EN-NL]</span><br style="font-family:arial,helvetica,sans-serif"><font style="font-family:arial,helvetica,sans-serif" size="2">
<br></font><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">Beste Joachim,</span><br style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">
<br style="font-family:arial,helvetica,sans-serif"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">
het is: ga er maar AAN staan, met klemtoon op AAN. Of het "aanstaan" of "aan staan" is, weet ik niet</span><br style="font-family:arial,helvetica,sans-serif"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif">
Voor de verklaring van veel Nederlandse spreekwoorden/uitdrukkingen/</span><div style="font-family:arial,helvetica,sans-serif" id=":63">gezegden, klik op onderstaande link:<br>
<br>
<a href="http://www.onzetaal.nl/taaladvies/trefwoord/uitdrukkingen-en-spreekwoorden" target="_blank">http://www.onzetaal.nl/taaladvies/trefwoord/uitdrukkingen-en-spreekwoorden</a><br>
<br>
Ik weet niet of "ga er maar aanstaan" hier ook tussen staat...<br>
<br>
Trouwens, voor mij voelt deze uitdrukking aan als typisch Hollands, niet algemeen Nederlands.<br>
In de gebieden waar ik ben geboren, opgegroeid en later heb gewoond - deze waren allemaal gelegen buiten<br>
Holland/De Randstad/West-Nederland - heb ik deze uitdrukking nooit door
iemand horen gebruiken, wel in boeken, op televisie etc. Ik zou het
zelf ook nooit zeggen.<br>
<br>
Eerlijk gezegd vind ik uitdrukkingen uit de Hollandse spreektaal vaak
wat irritant, wanneer deze gebruikt worden alsof ze standaard Nederlands
zijn. Ook aan de typisch Hollandse uitspraak/accent in het Nederlands
kan ik me ergeren.<br>
Volgens mij geldt ditzelfde voor vele mensen afkomstig uit Noord- en
Oost-Nederland, waarschijnlijk ook voor anderen met een sterke,
afwijkende taal of dialect, zoals Limburgers: onze accenten en dialecten
worden door de dominante Hollanders vaak belachelijk gemaakt of voor
'boers' versleten, terwijl wij hun taalgebruik juist weer ordinair en
lelijk vinden klinken...<br>
<br>
Misschien zullen de Vlamingen (uit België) zich hierover verbazen of
verheugen, dit zal hen misschien nogal bekend voorkomen omdat ook zij
qua taal een ambivalente verhouding met de Hollanders
(Randstad-Nederlanders) hebben.<br>
<br>
Ingmar<br>
<br><div style="margin-left:40px">
<span style="color:rgb(0,0,153)">From: Joachim <[log in to unmask]></span><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Subject: LL-L "Idiomatica" 2012.02.0</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Am 06.02.2012 um 22:48 schrieb Roland Desnerck:</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Ook ik heb nagedacht over de zinswending "ga er maar eens aan staan". Die komt bij ons in West-Vlaanderen helemaal niet voor.</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Bedankt ook, Roland,</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
voor deze meedeling. Dit relativeert een beetje het belang van de
zinswending voor de alledagstaal in de Lage Landen. Maar ik ben er in de
hogere Nederlands-onderwijs tegengekomen en uit de vele vondsten van
mijn recherche blijkt wel, dat het gebruikelijk is. Jij heeft me het
Nederlands als moedertaal vooruit: nochtans kun je de zin van de
zinswending niet uit de voorbeelden herkennen? Zo toch, zeg het maar op
andere manier!</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Bedankt, Jacqueline,</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
voor de heerlijke betoging in zaken ‘woordschilderingen’
(word-paintings). Ik denk alle figuratieve/ overdrachtelijke termen
berusten op woordschilderingen - in tegenstelling tot klanknabootsing,
wat primaire of rechtsstreek is.</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
As a foreigner, you have to be a very keen listener and a philosopher ‘to boot’ to make that kind of expressions your own.</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Jazeker, maar in verschil tot klanknabootsing berusten figuratieve
zegswijzen/zinswendingen al op maatschappelijk bekende en erkende
betekeningen, die ook kunnen geschetst, vertolkt worden, om
buitenlanders of onwennigen (zie Roland) de toe-eigening te verlichten.</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
So when I read (or hear) ‘Ga er maar eens aanstaan’ I see in my ‘minds
eye’ ( Yep, another one) the guy who used to work the old fashioned
‘pierement’ (street organ) which he made play by turning a big wheel by
hand, a devilish difficult thing to do, because you had to work with the
music. It looked so simple, but ‘You try and do it’.</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
(Omdat het simpel, gemakkelijk is? of omdat je ook moeilijke opdrachten kunt tot stand brengen, bijgeval je er aan toe gaat?)</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
And that is exactly what we mean by it. It shows admiration and also that you are happy that you don’t have to do it yourself.</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Belangwekkende woordschilderij! Maar dit betreft alleen maar de
gevallen, waar je jezelf of de toehoorder verwacht het zelf te kunnen
lappen, halen, volbrengen. Dus een andere manier "Ga er maar aan toe"
te zeggen. Er zijn maar ook gevallen in het bundel van mijn vondsten,
waar dit niet recht klopt.</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Geachte Luc, beste medelezer,</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Ga er maar aanstaan: alledrie moeilijke vragen geduldig en duidelijk
beantwoord! (sic: waardering en tegelijk gebruikmaking van de
uitdrukking!)</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Al op 05.02.2012 schreef Luc Hellinckx:</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
De achterliggende idee voor de betekenis van "Ga er maar aanstaan" is
dat het (vaak) gemakkelijk is om commentaar te geven op een activiteit
zonder deze ook echt uit te voeren.</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Algemeen bedoel je ermee, zo Luc verder,</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
dat het eigenlijke probleem dus veel moeilijker is dan je vanuit je luie
sofa zou vermoeden. Als je werkelijk "aan het probleem staat" dan
ervaar je pas de echte moeilijkheidsgraad.</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Mijn vermoeden na is deze idee op alle voorbeelden van toepassing,
hebben zij nu bewonderende (als boven) of kritieke karakter (zo als in
die van Luc beschrevene situatie met en betweterige toehoorder).</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
De sleutel voor de semiotiek van de uitdrukking moet dus in het bundel
van (ook verleden) betekenissen van "aanstaan" liggen. In deze richting
heb ik nog verder gezocht en ben een aanlokkelijke vondst tegengekomen:</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Er is/was een oudere (verouderde?) betekenis van aanstaan:</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Tot stand brengen, aanleggen, klaarspelen.</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
DE ≈ zustande bringen, "es erfolgreich darauf anlegen", fertig bringen (schaffen, bewältigen)</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
EN: to achieve sth., to bring sth. about, to effect sth.</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Hist. voorbeeld:</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
"… ick verneem … Dat onse Bruyt van hier gaet wonen na den Hage, Hoe
staen wy het doch aen dat in so corten tijt Haer soeten ommegang wy niet
en worden quijt?" Revius, Over-Yss. Sang. 284 [1630] z. </span><a style="color:rgb(0,0,153)" href="http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000808&lemmodern=aanstaan" target="_blank">http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M000808&lemmodern=aanstaan</a><span style="color:rgb(0,0,153)">.</span><br style="color:rgb(0,0,153)">
<span style="color:rgb(0,0,153)">
("… ik verneem … dat onze bruid van hier gaat wonen naar den Haag, hoe
staan wij het toch aan dat wij in zo korte tijd haar zoeten ommegang
niet kwijt raken?")</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Dus mijn voorstel voor het vertalen van "Ga er maar aanstaan":</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
DE Bring das erstmal zustande! (altern.: zuwege!)</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
EN ≈ Bring such a thing about!</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Voordeel: de formele imperatief en de uitdruk van bewondering blijven in
de vertaling bewaard. Deze vertalingen zouden in de meeste vallen
kloppen.</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Maar in het geval dat "Ga er maar aanstaan" eerder een negatieve zin
heeft (en twijfel aan de haalbaarheid van een bewering of aan het
vermogen van het bewerende tegenover zal uitdrukken), moeten de
vertalingen gevarieerd worden tot:</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
DE: Setz das nur/erst (mal) in die Tat um …</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
EN: ≈ Put that (first) into practice/action!</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
In het uitzonderingsval van een gewone eis in de zin van "Ga er maar aan
toe!" moet het ook anders vertaald worden (DE Mach dich mal dran/ans
Werk! EN Go about doing it!). -</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
De verspreide schrijfwijs "Ga er maar aan staan (in plaats van:)
aanstaan" laat tenminste vermoeden, dat er de werkwoorden "aangaan" (ga
er maar aan [toe]) en "aanstaan" in de hoofd van de spreker/schrijver
ineen lopen …</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Zo gaat het maar met zegswijzen, die tot vanzelfsprekende formules zijn geschift.</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Wat meen je ertoe? Is het maar al te gewaagd en willekeurig om met zulk
en doodenkel oude schrijfbeleg een uitdrukking te verklaren en her te
leiden? Of zou het kunnen?</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Laatste vraagen in deze zaak:</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Hoe zal men de uitdrukking beklemtonen:</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
"Ga er maar aanstaan" of "Ga er maar aan staan" ?</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Hoe zal men hem het best schrijven, met "aanstaan" of "aan staan"?</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Met echt-westfœlsken »Goutgaun!«</span><br style="color:rgb(0,0,153)"><span style="color:rgb(0,0,153)">
Joachim</span></div>
</div><font style="font-family:arial,helvetica,sans-serif" size="2"><font style color="#888888"><div style="text-align:center"><span>==============================</span><span>===========================</span><br><span>
Send posting submissions to </span><a href="mailto:lowlands-l@listserv.linguistlist.org" target="_blank">lowlands-l@listserv.linguistlist.org</a><span>.</span><br>
<span>
Please display only the relevant parts of quotes in your replies.</span><br><span>
Send commands (including "signoff lowlands-l") to</span><br>
<a href="mailto:listserv@listserv.linguistlist.org" target="_blank">listserv@listserv.linguistlist.org</a><span>
or </span><a href="mailto:lowlands.list@gmail.com" target="_blank">lowlands.list@gmail.com</a><br>
<a href="http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html" target="_blank">http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html</a><span>.</span><br>
<a href="http://www.facebook.com/?ref=logo#%21/group.php?gid=118916521473498" target="_blank">http://www.facebook.com/?ref=logo#!/group.php?gid=118916521473498</a><br><span>
==============================</span><span>============================ </span></div>
</font></font>