Subject: LL-L: "Conjunctions" [A/D/E/F/LS] LOWLANDS-L, 07.JUN.1999 (01)

Mon Jun 7 19:09:40 UTC 1999

 ==========================================================================
 L O W L A N D S - L * 07.JUN.1999 (01) * ISSN 1089-5582 * LCSN 96-4226
 Posting Address: <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>
 Web Site: <http://www.geocities.com/~sassisch/rhahn/lowlands/>
 User's Manual: <http://www.lsoft.com/manuals/1.8c/userindex.html>
 ==========================================================================
 You have received this because your account has been subscribed upon
 request. To unsubscribe, please send the command "signoff lowlands-l"
 as message text from the same account to
 <listserv at listserv.linguistlist.org> or sign off at
 <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
 ==========================================================================

From: $ Elsie Zinsser <ezinsser at simpross.co.za>
Subject: Conjunctions

Haai, almal!

Jan van de Pol skryf

Elsie, ik heb een paar opmerkingen:
Mijn gissing dat hom/hem i.p.v. hij en ons i.p.v. wij (in het
Nederlands) een recent Amerikanisme is, op grond van song-teksten, gold
natuurlijk
voor pubers.

Kom die verskynsel glad nie by ouer mense voor nie?

Is bekend wanneer die nasalering is ontstaan?

Ek weet nie. Onthou dat Afrikaans eers baie laat as skryftaal gebruik is
en dis baie
moontlik dat die verskynsel al lank gepraat is voordat dit omskryf is.

Of waarvan afkomstig?

Dalk het die verlenging van die vokaal /a/ onder Nama invloed
plaasgevind.
Die streke waar _dan_ genasaleer word, is ook vêr van die Kaap;
suiweringsinvloede
het dus ook 'n mindere rol gespeel.

"Dan" is ook een van de vele woorden in het Twents, waar nasalering
optreedt.
Dit is reeds beschreven door Herman Bezoen (1938), en voor elk woord
door hem
aangeduid. "Sloan" (slaan) is een ander voorbeeld. Het klinkt wel minder
nadrukkelijk dan in het Frans, vind ik. Ik ben benieuwd in hoeverre dat
ook
bij de noaber-dialecten van het Twents voorkomt.

Dis interessant. Ek het dit nog nie in Afrikaans genasaliseerd gehoor
nie; dalk vanweë
die verwarring wat mag ontstaan met die naamwoord _slaan_ (meervoud
_slae_).
[Hy gaan vanaand slae kry!]

Terloops _kan _ word ook genasaliseer [Nee, magtig man, dit ka~ jy mos
nie doenie!]

Groete!

Elsie Zinsser

----------

From: $ Elsie Zinsser <ezinsser at simpross.co.za>
Subject: Conjunctions

Haai, almal!

Marcel skryf:

...in Afrikaans gebruik 'n mens verkieslik _dan_ wanneer jy 'n dubbel
gebruik van _as_ wil voorkom:
*Met my as bestuurder kom ons eerder tuis aan as as hy die kar bestuur.
Met my as bestuurder kom ons eerder tuis aan dan as hy die kar bestuur.

Mag ek 'n minder lomp sin voorstel:

Met my as bestuurder kom ons vroeër [eerder] by die huis, [tuis aan]
as wanneer hy die kar bestuur [dan as hy die kar bestuur]

Groete!

Elsie Zinsser

----------

From: Ruud Harmsen <rharmsen at knoware.nl>
Subject: Conjunctions

"J.H. van de Pol" <poljut at a1.nl>:
>Niettemin, de logica van kindertaal is soms heel verrassend. Het
WNT geeft
>het volgende voorbeeld, waarin "als" in de plaats van "of" (in het
Engels:
>"whether" of "if") wordt gebruikt:
>         "Vraag 'es an Maatje, als ik dat hebben mag"

Dat heeft mijn dochter (nu 10, en ze zegt dat alweer wat jaren niet
meer) ook heel lang gezegd. Ik was er inderdaad altijd verbaasd over
dat het Engelse "if" zowel nl. "of" (in deze betekenis, "whether",
Hoog-Duits "ob") als nl. "als, indien" kan betekenen. Maar een
verklaring lijkt dat niet, want ze kende toen nog geen Engels, nu
nog niet veel trouwens.

--
Ruud Harmsen - http://utopia.knoware.nl/~rharmsen/

----------

From: "J.H. van de Pol" <poljut at a1.nl>
Subject: Conjunctions

Dear all, beste Leeglaanders,

In reply to the question of Ruud (below) I looked for the origin of the Dutch
"of" (or) and the old form ("ofte"), which still exists, due to the Dutch
Bible (Statenbijbel; see my contribution, also 06.JUN.1999 (02)).
The lexicographer regrets that the difference between (what now is called
in classical logic:) the "inclusive or" and the "exclusive or" was thus lost.
But what about of difference between Hd."ob" and "oder"(in Dutch both "of")?

See below <LS> and <D> from the WNT in old spelling.
Ruud Harmsen 06.JUN.1999 (02) schreef:
<snip>
> Brandsma <brandsma at twi.tudelft.nl>
>
> >Efkes wat Fryske feiten bybringe: Yn it Westerlauwer Frysk is der ek
> >betizing tusken "oft/at" [ot] en "as" [os]. Ik sil in pear
> >foarbylden fan harren gebru^k jaan:
> >
> >"ik wit net at/oft ik him noch sjen sil hjoed"
> >I do not know whether I will still see him today.
>
> Naar aanleiding van dat "oft": ik zat me  ook al te vragen of zulke
> "tussenwoordjes" iets te maken kunnen hebben met het nu verouderde
> Nederlandse woord "ofte", nu alleen nog in de uitdrukking "nooit
> ofte nimmer" (maar misverstaan als "nooit of te nimmer", omdat men
> "of" wel kent, maar "ofte" niet. Van "ofte" naar "ofdat" is
> misschien een kleine stap, in een van beide richtingen.
> O, ja, ofte komt ook nog voor in "ofte wel" voor "ofwel" of "danwel".

<LS, Twents>
Hieroonder he'k 'n paar stukskes kopiëerd, mer ik heb nich angeven woar
a'k alinea's, zinnkes of weure vot heb loaten. Zoas de leu dee aandere
Germaanse talen sprekt, zölt begriepen, kump OF tweemoal veur - mer dee
zint nich labeld met OF(I) en OF(II), zoas ze normaliter doot.
Het tweede OF is nummer "ofte", umdat der ginne schrieveriej was dee dat
as "ofte" vastlegd hef.
In de Biebel wordt het exclusive OR - meestieds - angeven met "ofte" en
het inclusive OR met "of". Mer 'n lexicograaf wis zölf a op de meugelijke
twee- of meerdudigheid, dee'j dan kriegen könt (zoonder hakens).
Rechtevoort doo'w in het Hollaands "Of (...) of (...)" um expliciet het
exclusive OR an te geven, en aans is 't nich zo dudelijk. Doarveur ne
spellingveraandering inveuren??

Ze zejt dat de betekenis IIb hieroonder uniek is veur 't Hollaands, dat
hebt ze woar aanders nich.

Tusschen hakens: Henno Brandsma, den hierboaven quoted wordt, gebroekt "at"
dat - a'k recht heb - oavereenkump met het deur miejzölf gegeven veurbeeld
oet het WNT (als in stea van of). Mer woaraanders - votknipt - steet wal
ne "t" veur de Tweantse interjectie "at".

WNT: "   OF, tegenstellend bijschikkend voegwoord.

4. De oud-Nederl. vormen van of zijn niet bekend. De Mnl. vormen zijn gelijk
aan die van het Nederd.: ofte, oft, of, waaruit met de gewone verscherping van
ft tot cht, ook ochte, ocht, en soms wel och. Uit ofte zijn oft en of allengs
door afkapping ontstaan.

5. Nog lang bleef ofte nevens of bestaan, en zelfs heden wordt het nog wel
eens gebezigd, hetzij bij het aanhalen van onderwetsche zegswijzen, hetzij in
enkele geijkte uitdrukkingen, als ofte niet, ofte wel, nooit ofte nimmer enz.,
waarnevens echter evenzeer, en gewoonlijk zelfs, de vorm met of in gebruik is.

Dat ofte niet geheel verouderde, was ongetwijfeld te danken aan het voorbeeld
van den Statenbijbel, waarin ofte nog veelvuldig gebezigd wordt, vooral om de
tegenstelling sterk te doen uitkomen. "'t zy manneken ofte wijfken", Levit. 3,
1.

OF, voorwaardelijk en grammatisch-verbindend onderschikkend voegwoord.

De beteekenissen van of zijn in drie groepen te onderscheiden. In de eerste
plaats (I) geldt het als voorwaardelijk voegwoord, en beteekent oorspronkelijk
indien, welk begrip echter in verschillende wijzigingen wordt toegepast.
In de tweede plaats (II) wordt het gebezigd als grammatisch-verbindend
voegwoord, doch in twee verschillende opvattingen, t. w. of (II, A) aan het
hoofd van afhankelijke bijzinnen; of (II, B) aan het hoofd van afhankelijke
bijzinnen, wier inhoud door eene ontkenning in den hoofdzin beheerscht
wordt.   "

Regards, groeten. goodgoan! Jan van de Pol Enschede.

WNT: De Vries, (...), Sterkenburg: Woordenboek der Nederlandsche Taal,
30 vols., 1860-1995 (words from ca. 1500-1921, partially until 1976).

==================================END=======================================
 * Please submit contributions to <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>.
 * Contributions will be displayed unedited in digest form.
 * Please display only the relevant parts of quotes in your replies.
 * Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l") are to
   be sent to <listserv at listserv.linguistlist.org> or at
   <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
 * Please use only Plain Text format, not Rich Text (HTML) or any other
   type of format, in your submissions
 ========================================================================