LL-L "Etymology" 2002.10.29 (03) D/[E]

Tue Oct 29 16:06:39 UTC 2002

======================================================================
 L O W L A N D S - L * 29.OCT.2002 (02) * ISSN 189-5582 * LCSN 96-4226
 Web Site: <http://www.lowlands-l.net>  Email: admin at lowlands-l.net
 Rules & Guidelines: <http://www.lowlands-l.net/rules.htm>
 Posting Address: <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>
 Server Manual: <http://www.lsoft.com/manuals/1.8c/userindex.html>
 Archive: <http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html>
=======================================================================
 You have received this because you have been subscribed upon request.
 To unsubscribe, please send the command "signoff lowlands-l" as message
 text from the same account to <listserv at listserv.linguistlist.org> or
 sign off at <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
=======================================================================
 A=Afrikaans Ap=Appalachian B=Brabantish D=Dutch E=English F=Frisian
 L=Limburgish LS=Lowlands Saxon (Low German) S=Scots Sh=Shetlandic
               V=(West)Flemish Z=Zeelandic (Zeêuws)
=======================================================================

From: Criostoir O Ciardha <paada_please at yahoo.co.uk>
Subject: LL-L "Etymology" 2002.10.28 (12) [E]

Dear all,

Nigel wrote:

"The word "mucker" (with [V], at least the way I pronounce it) exists in (at
least some varieties) of English. Chambers gives "a best friend, mate,
sidekick" among its other definitions of _mucker_. Personally I have only
ever heard it used by Irish people on television (I am not familiar enough
with Ireland to know whether it is generally used there or not). I had
always assumed that it was a form found in Irish English, perhaps a loan
from Irish Gaelic."

Indeed. "Mucker" is the Derry term par excellence. It seems to mean "mate"
in the same sort of formations as most English dialects, e.g., "How 'bout
ye, mucker!" where I would say, "Ey up, mate, aa yuh doein?" As far as I can
tell, from hunches and the like, it seems to have had a rural source and is
still treated as a quaint country term.

In Irish "muc" means "pig" and "muceoir" or whatever its Gaelic form is,
might have originally been (going on scurrilous conjecture here) a Gaelic
term for a specific job on the farm specialising in pig-tending that was
later transferred to a more generic meaning of affability and friendliness.

Does Ian Parsley have anything to add about the use of "mucker" in Ulster
Scots? My sense is that it's a Gaelic-originating Scots word (Co. Derry is,
as far as I know, still a Scots-speaking area). Areas I have heard the term
are limited to Cos. Derry and Tyrone... I'm not sure it's used in Donegal
except in, say, the Laggan.

Go raibh maith agaibh,

Críostóir.

----------

From: burgdal32admin burgdal32 at pandora.be
Subject: LL-L "Etymology" 2002.10.28 (08) [D/E]

> From: Wim <wkv at home.nl>
> Subject: LL-L "Etymology" 2002.10.28 (07) [E]
>
> Hi!
> There is also "blak" as in water that is totally calm, no wind, for
> sailing. in my dialekt...salland netherlands.
>
> Wim.   wkv at home.nl
> [Wim Verdoold]
>
> ----------
>
> From: Ruud Harmsen <rh at rudhar.com>
> Subject: LL-L "Etymology" 2002.10.28 (07) [E]
>
> 11:03 28-10-2002 -0800, Lowlands-L:
>> From: R. F. Hahn <sassisch at yahoo.com>
>> Apparently, the origin of English "black" is unknown, but I would
> like us to
>> take a crack at shedding some light on it anyway.
>
> Could Dutch "blakeren" be connected? It means "make black, as a
> result of soot, when flames touch a surface".
>
> The WNT (Woordenboek der Nederlandse Taal) says about it (I quote
> only part of the entry):
> ===
> BLAKEREN, bedr. en onz. zw. ww. Een frequentatieve vorm van Blaken.
> 1) Branden, blaken, gloeien.
> a) In 't algemeen. || 't Blickren van 't geweer, en 't blaeckren van
> het vier, HOOFT, Ged. 1, 90 . Wy saghen van 't Gheberght het
> blaack'ren in de Dallen (t. w. in den oorlog), BREDERO 1, 46 . Een
> lichte vlamme, die in 't stroo blaeckert, DE BRUNE, Bank. 1, 272 .
> De hei zelve is grauw-zwart, en schijnt te blakeren, SEGERS in Ned.
> Dicht- en Kunsth. 1887, 336 .
> b) Van de zon. || Als de zonne meest blakert en steeckt, is de
> reghen veerdighst, om neer te storten, DE BRUNE, Bank. 1, 272 . Ick
> laet het blaeckeren, en regenen, de douwen, WESTERBAEN, Ged. 1, 184 .
> ===
>
> About "blaken" it says:
>
> ===
> BLAKEN, onz. en bedr. zw. ww. Mnl. blaken (VERDAM 1, 1284), nd.
> blaken (D. Wtb. 2, 62); daarnaast mnl. blaexeme (VERDAM 1, 1283),
> ohd. blecchan (zie BLEKKEN); verder verwant met lat. flagrare en gr.
> flóx, flégw. Een stam die ook in beteekenis eenigzins op dien van
> blaken gelijkt, vindt men in woorden als bleek, blijken, blikken.
> Reeds in de 17de eeuw behoorde het woord tot de dichterlijke of
> althans meer gezochte taal.
> A) Onz.
> 1) In vuur en vlammen staan, branden, gloeien. || De ziele daeromme
> blaken moet In d'helsche gloet, V. D. MEULEN, Ketiuigh. 77 . In
> teeuwich blaken, 120 . Doen lietmen Perillus daer inne blaken (t. w.
> in den stier van Phalaris), MOERMAN, Clein Werelt 28 b . De kaerssen
> op 't autaer Sijn sommigen gebluscht, en sommigen die blaecken,
> VONDEL 3, 394 . 't Flikkrend wachtvuur, dat men voor een tent zag
> blaken, TER HAAR, Ged. 1, 226 . De blakende kolk (t. w. eene stad
> die in brand staat), CONCIENCE 1, 319 b .
> - Figuurlijk van het "oorlogsvuur" en derg. || Alzoo de oproer vast
> bet en bet blaakte, HOOFT, N. H. 872 . Het blaken van dien
> burgerkrijg, STIJL, Opk. 353 . Toch blijft zij (t. w. de vlam van
> den opstand) blaken, VUYLSTEKE, Ged. 2, 88 .
> 2) Eene gloeiende hitte van zich geven, uitstralen. || Wanneer de
> son ... Van boven blaeckt En steeckt, VONDEL 2, 733 . Den gloed van
> 't blakend zonnevuur, DE MARRE, Bat. 104  (zie ook 173 ). De
> blakende hette, TEN KATE, Job 149 .
> - Ook van het "koortsvuur". || Als ... door heete koorts het lichaam
> brand end blaackt, HOFFERUS 382 . Ziekten, wier verterend blaken ons
> de jeugd te vroeg verslijt, D. J. V. LENNEP 233 .
> 3) Een schitterend licht uitstralen, glanzen, fonkelen, schitteren.
> ===
>
> --
> Ruud Harmsen <rh at rudhar.com>
> Site updated 25 Oct 2002: http://rudhar.com/index/whatsnew.htm
>
> ----------
>
>
> From: R. F. Hahn <sassisch at yahoo.com>
> Subject: Etymology
>
> Thanks for your interesting responses (above), folks.
>
> Colin, Lowlands Saxon (Low German) has _blank_ as one word for "white"
> (besides _witt_), frequently in the sense of "glaringly white," and
> also
> meaning "shiny" (e.g., metal, or "teary" or "excited" in the context of
> eyes).  _Blank_ is also found in place names (e.g., Blankenese "white
> spit
> (of land)," now a part of Hamburg).  Afrikaans also uses _blank_ for
> "white," as many of you may remember from signs seen in photographs and
> footage from the apartheid era.
>
> But how do you explain */blak/ vs. */blank/, i.e., the loss of the
> nasal?

Hello,

Here is some Flemish brainstorming:
"Westvlaamsch Idioticom" by De Bo writes:

-blaaieren (= blaaisteren) :
  Frequent. van blaaien, vlammen, laaien, schitterende branden (Fr:
flamboyer)
Het vuur blaaiert.
De blaaierende vlam van den heerd verlicht geheel de kamer.

-blak:
  hetzelfde als vlak, effen, bloot open.
Het blakke veld. De blakke zee?Dat huis staat blak(in eene bloote en
opene plaats).
Tautologie:
De tafel staat blak en bloot (Er ligt helemaal niets op).
In Noord-Vlaanderen is een streek blak en bloot als de oogst geweerd is.
Subst.: In't blakke ziet men verre.
Ten blakke komen= te voorschijn komen
Ten blakke zitten= in eene opene bloote plaats zitten.
Zich met den blakke trekken=weggaan uit eene plaats waar men
blootgesteld en in gevaar is.

-blaken:
In gloed zijn.
Als het houtvuur uitgevlamd is, dan liggen de gloeiende kolen te blaken.
De blaasbalg doet de smiskolen blaken om er 't ijzer in te gloeien.
Blakende kolen geven een blauw laaiken.
De vuurpot blaakt te stijf, doe er een weinig asschen op.

-blaker:
Ijzeren  blad dat men hangt voor een open vier  of kachel   zonder
deur, om het vier aan te jagen, anders ook aanjager, jacht en klep.
De groote en de kleine blaker van een openvier. Den blaker aanhangen,
afnemen. Den blaker laten gloeien.
ook:
papieren of metalen lichtweerkaatser op eene quinquetlamp. De blaker
kaatst het licht nederwaarts.
Volgens Kramers en Kiliaen ook een hanglamp of keersepan.

-blakeren:
Met den blaker aanjagen. Het vuur moet geblakerd worden totdat de kolen
wel branden. Die stove trekt niet: Ik moet ze altijd blakeren.

-blank:
*De daad van blinken, glans van iets dat glad gewreven of gepolijsterd
is. De blank van gepolijsterd metaal. De blank van gepoetste schoenen.
Blank geven aan iets=Iets doen blinken.Blank krijgen=Beginnen blinken.
De blank is eraf. De blank wegnemen.
*Effen, glad, blak
Blanke talje= kreupelbosch die afgekapt is aan den grond.
*Op gelijke hoogte, even hoog. Het water van den gracht stond blanke
met de straat. Twee tafels blanke stellen bij malkaar.
*Blanke vol.Effen vol. Een glas blanke vul schenken (boordevol)Telkens
het vloed is, staan die meerschen blanke vul (effen vol water).
* Overstroomd, met  water bedekt. Geheel die weide staat blank. De weg
lag blank.
* 't Is al blanke + naamw.=louter.Het is al blanke water dat men
ziet(Men ziet niets anders dan water). Het was al blanke soldaten in
het ronde. Het is al blanke koorn zo verre men kan zien.

-blankaard:
Blanke vallei, uitgestrekte waterplas, vijver. De groote vijver van
Merckhem heet Blankaard. In den Blankaard visschen. 's Winters
schaverdijnt men op den Blankaard.

Some other remarks,
-"Blank" is indeed found in place names:
Blankenberge, a coasttown in West-Flanders
Blankaard, a pool in W-Fl.
Blanc-nez in French- Flanders which means exactly the same as
"Blankeness" in Hamburg (And not so far from Blanc-Nez is a village
called Hames-Boucres, which is derived from Hamburg).
-The word "blanc" is used in French for "white"(the frankish
influence). In a Roman language it should normally have  to be "alba".

Groetjes
Luc Vanbrabant
Oekene

----------

From: R. F. Hahn sassisch at yahoo.com
Subject: Etymology

Luc:

> "Blankeness" in Hamburg

It's "Blankenese".  I assume this _nese_, meaning 'spit (of land)',
'headland', '(small) cape', is related to English "ness."  Interestingly, it
seems to be a homophone of Middle Lowlands Saxon (Low German) _nese_ (still
preserved as such in some dialects, ['ne:ze]) > _Nees'_ [ne:.z] 'nose'.

Regards,
Reinhard/Ron

----------

From: burgdal32admin <burgdal32 at pandora.be>
Subject: LL-L "Etymology" 2002.10.28 (08) [D/E]

> From: Michael Arnold <marmanold at mac.com>
> Subject: Origin of "Familie"
>
> This is my first post! Anyways... I was in German class the other day
> when
> we started a new "Thema" intitled Familie. I asked the instructor why
> we
> didn't pronounce Familie the way it was spelt but rather like Familju.
> He
> did not know. I know this doesn't really relate to any of the lowlands
> languages, but I was hoping someone would know.
>
> -Michael Arnold
Hello Michael,
In Flanders we pronounce "ie" when the sound is stressed.
When it is not, we say "ië" [i@]. We use that in particular for the
deminitives.
So we also say "familie" in the same way.
Groetjes
Luc Vanbrabant
Oekene

==================================END===================================
* Please submit postings to <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>.
* Postings will be displayed unedited in digest form.
* Please display only the relevant parts of quotes in your replies.
* Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l") are
  to be sent to <listserv at listserv.linguistlist.org> or at
  <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
 =======================================================================