LL-L: "Etymology" LOWLANDS-L, 01.NOV.1999 (03) [E/LS]

Mon Nov 1 19:06:00 UTC 1999

 =========================================================================
 L O W L A N D S - L * 01.NOV.1999 (03) * ISSN 1089-5582 * LCSN 96-4226
 Posting Address: <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>
 Web Site: <http://www.geocities.com/~sassisch/rhahn//lowlands/>
 User's Manual: <http://www.lsoft.com/manuals/1.8c/userindex.html>
 =========================================================================
 A=Afrikaans, Ap=Appalachean, D=Dutch, E=English, F=Frisian, L=Limburgish
 LS=Low Saxon (Low German), S=Scots, Sh=Shetlandic
 =========================================================================
 You have received this because your account has been subscribed upon
 request. To unsubscribe, please send the command "signoff lowlands-l"
 as message text from the same account to
 <listserv at listserv.linguistlist.org> or sign off at
 <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
 =========================================================================

From: john feather [johnfeather at sceptic1.freeserve.co.uk]
Subject: Etymology

I notice that in the plays of Synge and O'Casey (set in Southern Ireland)
people often express the idea of dawn/early morning by the expression "at
the dawn of day". Is this perhaps a translation from Gaelic, and is it a
common usage today?

John Feather johnfeather at sceptic1.freeserve.co.uk

----------

From: Berend Klönne [beronnie at wxs.nl]
Subject: Oorsprong van drie Drentse woorden

Laeglanders,

"POKKEL","TRAMPELN" en SIK",  oorsprong van drie drentse woorden.

Aj de hiele dag hard warkt hebt, dan kan je de pokkel goed zeer doen. Dat
"pokkel" is feitelijk 'n plat woord veur "lief" en in 't Duuts kent ze 't
ok. Over de grup hebt ze 't over "Buckel" mar dat is dan Hoogduuts. In
Noord-Duutsland kent ze "puckel", in Denemarken "pukkel" en in Zweden
"puckel"

In 't Duuts betekent "Buckel" _rug_ en aj dat anholdt is 't niet vremd dat
"Buckel" met "boggel" te maken hef. In 't Drents van de middeleeuwen kwam
"bugle" veur met de betekenis van "verhevenheid", en in een Zweeds dialect
hebt ze 't woord "buggla" ("buil") vunden. "Pokkel" hef zodoende te maken
met woorden die "bult" of "boggel" betekent.

"Pokkel hef een breurtie in 't Duuts en met "trampeln" is 't krek zo. In
Duutsland kent ze "rempeln" en dat woord wordt niet best oetlegd in 't
Duutse etymologische woordenboouk van Kluge en Mitzka. Albert Dening schrif
in eein van zien verhalen: "ze luten tante mor in de modder trampelen" en
bij Harm Tiesing lees ie over  ' volk dat deur de snei traampelt'.
"Traampeln" döt je lichtkaans denken an de trampoline en dat idee is niet
verkeerd. "Trampoline" komp van 't Italiaanse woord "trampolino" en 't
eerste stuk van dat woord "tramp-" komp warschienlijk van een Gotisch woord,
"trimpau", dat "treen" betekende. Dat woord en die betekenis hebt de
geleerden ofleid uut aander taolen.

't Gotisch is een taol die in de zesde ieuw verdwenen is oet Europa. Allen
op de Krim was der tot in de zestiende eeuw nog Gotisch te heuren.
"Trampeln" mot van "tra(a)mpen" kommen en dat woord lig dicht genog bij
"trimpan". 't is zolfs meugelijk um wieder in de tied weerum te gaon as dat
Gotische woord. De mienste taolen in Europa bint femilie van mekaor en zolfs
talen van India heurt daorbie. De mandielige "taol" die de geleerden uut die
talen en aold' geschriften ofleiden kunt, is 't Indogermaans. Veur dat
Indogermaans hebt ze de wortel "trem-" vaststeld waor de betekenis
"trippen", "sidderen" veur geldt . Dat "trem-" mot de oorsprong wezen van
"traampeln".

't Drentse woord _sik_ en 't Nederlandse "geit" liekt niks op mekaar. "Sik"
lig dichter bij 't Hoogduutse woord "Ziege" en dat geldt nog meer veur
"seeg(e)" dat ok Dreens is. "Sik", "seeg(e)" en "Ziege" zitt in ien
"femilie" met 't woord "ticka" ("moederdier van de geit") dat in Zweedse
dialecten veurkomp. De geleerden rekent dat die woorden ofkomstig bint van
de Germaanse wortel "tig-" of "tik-" die umtrent de betekenis har van
"vrouwtje van kleinere huisdieren". In Drente hew ok tik en tiek um kukens
an te haolen. 't Mag wezen dat die woorden ok heurt tot de "femilie" van
"sik" en "Ziege".

Leaglanders,
Ie kriegt de groeten uut 'de olde lantschap Drenthe'
Goed gaon,
                      Berend Klönne
beronnie at wxs.nl
http://home.wxs.nl/~beronnie/

----------

From: R. F. Hahn [sassisch at yahoo.com]
Subject: Etymology

Beste Berend,

Du hest baven schreven:

> Aj de hiele dag hard warkt hebt, dan kan je de pokkel goed zeer doen. Dat
> "pokkel" is feitelijk 'n plat woord veur "lief" en in 't Duuts kent ze 't
> ok. Over de grup hebt ze 't over "Buckel" mar dat is dan Hoogduuts. In
> Noord-Duutsland kent ze "puckel", in Denemarken "pukkel" en in Zweden
> "puckel"
>
> In 't Duuts betekent "Buckel" _rug_ en aj dat anholdt is 't niet vremd dat
> "Buckel" met "boggel" te maken hef. In 't Drents van de middeleeuwen kwam
> "bugle" veur met de betekenis van "verhevenheid", en in een Zweeds dialect
> hebt ze 't woord "buggla" ("buil") vunden. "Pokkel" hef zodoende te maken
> met woorden die "bult" of "boggel" betekent.

In de noord-sassischen Dialekten un ook in't Missingsche und in welke noordern
Dialekten vun 't Düütsche (< Missingsch < Neddersassisch) is dat in eensen to
"Puckel" ('nape of the neck', 'back'), un daar hebbt se 'n Verb vun maakt:
'puckeln' ('to carry something heavy on the upper part of one's back').
Neddersassisch 'Puckel' un düütsch _Buckel_ as 'Hals' or 'Rügg' füng man bloots
in't 16de Jaarhunnert (Eew) an.  Tovör bedüüd dat bloots 'dat runde Stück in 'n
Schild [shield]', 'n Aard Buul.  Dat kümmt vun latiensch diminutiv _buccula_
'lütte Back' (< _bucca_ 'dicke Back').  Dat is wat dat rund un dick is.  Ik
glööv', dat deensch _pukkel_ un sweedsch _puckel_ uut 't Middel-Neddersassische
kamen sünd.  Faken wardt de Naam vun een Deel vun 'n heel Ding de Naam vun dat
hele Ding; t.B., neddersassisch _Muul_ kann nu _Gesicht_ bedüden.  In 't vulgere
Amerikaansche seggt 'n so wat as _Get your butt out of here!_ 'Scheer die weg!',
waar _butt_ 'Aarsback', 'Achtersten' nu 'Liev' bedüüdt.

'Trampeln' kümmt vun 'trampen', is de interative Form vun dat olde 'trampen'.
Dat is mit ingelsch _trample_ verwandt.

In't Noordsassisch heett dat _Zege_, _Zeeg'_ un _Zick_ or _Sege_, _Seeg'_ un
_Sick_, un ook _Jitt_ (düütsch _Geiß_, ingelsch _goat_, gootsch _gaits_,
latiensch _haedus_ < indo-europeesch *_ghaido-s_).  In't Düütsche bedüüdt
_Zicke_ un _Zicklein_ 'jung Zeeg'', as ook oold-ingelsch _ticcen_.  Vergliek
greeksch _tiza_ 'Zeeg''.

Gröten,

Reinhard/Ron

==================================END======================================
 * Please submit contributions to <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>.
 * Contributions will be displayed unedited in digest form.
 * Please display only the relevant parts of quotes in your replies.
 * Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l") are
   to be sent to <listserv at listserv.linguistlist.org> or at
   <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
 * Please use only Plain Text format, not Rich Text (HTML) or any other
   type of format, in your submissions
 =========================================================================