LL-L "Language help" 2009.01.09 (08) [E/LS/German]

Lowlands-L List lowlands.list at GMAIL.COM
Fri Jan 9 22:53:26 UTC 2009


===========================================
L O W L A N D S - L - 09 January 2009 - Volume 08
-------------------------------------------------------------------------
Please set the encoding mode to Unicode (UTF-8).
If viewing this in a web browser, please click on
the html toggle at the bottom of the archived page
and switch your browser's character encoding to Unicode.
===========================================


From: Ron Bronemann <ronbron7 at yahoo.com>
Subject: LL-L

Lowland list members:



I am seeking meaning of Urkunden-Nummer:  505 (below).

Urkunden-Nummer:  505

1520 Dezember 15



Der Drost und die Regenten von Jever vereinigen sich mit Folt von Inhausen
und Kniephausen zu einem Einspruch gegen Übergriffe des Bremer Domdekans und
richten folgendes Schreiben an ihn. Post salutem. Werdige und erbare
gunstige her und frundt, uns is uth luthmerer kuntschup uth Bremen bygekamen
als van ungeborlicher unde ungewontlicher be-sweringe, der gy in meninge, de
ingeseten dusser lande beide geistlich unde wertlich uptoleggende, gedencken
bavent ölt herkomender wise unde gewonheit desser lande, ock baven recesse
unde vordrage juwer voerf ädern van dem werden capittel, so se de reces
tuschen den parten capitulariter sulvest vorhandelt, mede besegelt etc.; als
wy sodane sagen wente hirto nenen geloven gegeven, so werde wy nu uth juwen
egen Schriften, deme erbarn unde vesten Hermen Mengerszen drosten to Jever
nu jungest thogeschicket, darin gy nu ock sulvest bloeth (offen) ingeven
feinräumen), vorstendigen, dersulvesten sagen nu wol tho geloven mag, den
desulfte juwe schritte mede bringen, wo gy tegen dejennen, de ere excesse to
rechten tiden nicht uth-gegeven, vororsaket, dar en tegen buten landes, wo
recht, gedencken to vorderen etc. Und up wy dan dusser dinge warheit van
alle, so uns de sage by gekamen, desto beth muchte gegründet werden, hebben
wy de papheit (Geistlichkeit) dusser juwer jurisdictien laten by einkamen
und on dusse nageschreven artikele, so uns uth Bremen vorkuntschuppet,
vorgeholden, unde synt disse: int erste, dat gy gesinnet, itliche karckhern
swerlich to brokende (zu brücken, strafen), der orsake, dat se ohr
kerckhoeve wedder hebben reconsilieren laten, de in dissen vorleden veiden
violert weren etc., welck unses bedunckens mit ninen reden bestan wolde,
nachdem de gemenen presters, de im seintstole (Sendstuhl) to Jever inhoren,
van juwen officiale gehöret, dat he de van Jever, van Schortens und van
Sandel darto gefordert, dat se ohr kerckhove, so de suffraganeus hir do
binnen landes, wedder scholde reconcilieren laten: wen men se dar den ersten
to fordert unde achter na broken, billiken wal ein vorsnellent mochte
genomet werden etc., ock in der ersten veiden vele kerken violert, doch heft
juwer werden voerfader milder gedachtenisse mit allen flite darto ge-hulpen
unde den suffraganeum upt nouwest helpen vordingen (festsetzen durch
Verhandlung) und vor syn person nicht daraf genamen, ock nemandt darumb
gebroeket p,tc. Sust willen wy juwe werden hirmede int erste underwiszet,
dat j. w. vorfader sick tegen insaten dusser landt all vele billiker
geholden, wen idt j. w. noch betenget (beginnen) vortonemende. Dat andere,
wo gy in meininge itliche presters to brokende der orsake, dat he ein unde
syn soens, de in syner kercken vorleent und dorch Romsche dispensation
togelaten, doch van der redditus nicht genamen, ock in syner kercken nicht
celebrert, dat desulfte j. w. ein tax von 20 rinsgulden, ehr he den hof
rumen moste, heft moten toseggen, des wy ock na der warheit gefraget und
weten wolde. Dat drudde als mit der investur, welck ock ölt setlich gewest,
dat de com-missarius by juw vorfadern tiden de macht gehat, mit dersulften
beth up tokumpst des officials to dispenserende und dan ehr investur hir to
entfangen, welck nu ock van juw to verändern vorgenamen, und willen nu de
presters dringen, tho Bremen ohre investur to forderen, up dat gy darsulvest
erer desto beth macht hebben tho beswerende, und dat j. w. voerfädern ein
stoeveken wyns edder ein tunne kese edder up dat hogeste van einem kerckhern
einen gülden, unde van einem vicario einen postulatusgulden uplegen to
nemen, dat entsuth men sick nu nicht, 10 edder 12 gülden to eschende, und
konen nu upt geringeste min wan 5 edder 6 gülden kume van juw kamen, welck
allent baven tosage, so gy hern Hinrich Roden juwen official tom ersten
seente mit fulmacht, hirinnen mit fulmacht schickten, und den gemeinen
prestern, ehr se obedientien deden, thosage geschach, se by aller olden
Privilegien, wise und wonheit to latende etc. Den alle entegen wort nu vele
niege und mehr van j. w. upgetagen, dan van ändern prelaten, de ock in
dissen landen jurisdictien hebben etc. Als wy nu de gemenen prestern disse
articule, so se uns int lange bigekamen, vorgeholden, unde wolden van oen
sulvest de warheit weten, hadden se uns in ohren antworden lever de warheit
vorborgen wan undecket, doch uth hoger vormaninge, als oft se geen wetent en
hadden, van wem se ohr lene entfangen etc., hebbe wy se dardorch bewegen,
und hebben gelick van ohn in sunderheit, wes en van dissen articulen
bejegent, und befindent, dat de kuntschup, so uns bigekamen, und de warheit
daraf sick gelikmetich irfinden, men willen wy juw w. nicht bergen unde
mögen liden, juw all dat genne, dat temelich, gotlich und ehrlich und tegen
olde Privilegien, herkumpst und gewonte, ock tegen recesse, segele unde
breve und tegen de rede nicht en is, wedderfaren to latende, dat ock dar
entegen to wedderstaende begeren, darvan en baven nicht nies vohrtonemende,
up dat wy nicht georsaket, mit wat nies darentegen to denckende, unde
begeren ock dar beneffen geistlich erforderunge buten landes, dar uns nicht
in is to lidende, ock al ding, beide mit geistlich und wertlich, uthgenamen
de forderinge des excessen, beth tokumpst juwes officials, den wy begeren
mit fulmacht hir dan to erschinen berasten to laten, umb den mit malck-ander
eindrechtlike wise van enicheit to allenthalven als van investuren, brocke
na oltherkamen aver to sprecken, wormede gy in jurisdictien unvorkortet unde
de 5n-geseten disser lande unbeswert bliven, dat willen wy uns to j. w.
vorsehen, desulfte hirmede mit fulwachtinge juwer richtiger antworde by
jegenwardigen dem almech-tigen befeiende. Screven am sonnavende na Lucie
virginis anno XX. Hermen Mengers droste to Jever. Folef to Inhusen unde
Knipens. Umme to Middoch. Ricklef to Rofhusen. Gerlich Duren to Tainghusen.
Ricklef to Vischusen, mede- regenten darsulvest.
Gleichzeitige Abschrift. OLA. Jeverland, Landessachen. Copia, an den
dom-deken to Bremen,



http://www.antiquariat-buss.de
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://listserv.linguistlist.org/pipermail/lowlands-l/attachments/20090109/0b1c4cf1/attachment.htm>


More information about the LOWLANDS-L mailing list