LL-L "Etymology" 2002.06.17 (02) [D/E]

[R. F. Hahn]

======================================================================
 L O W L A N D S - L * 17.JUN.2002 (02) * ISSN 189-5582 * LCSN 96-4226
 Web Site: <http://www.sassisch.net/rhahn/lowlands/>
 Rules: <http://www.sassisch.net/rhahn/lowlands/rules.html>
 Posting Address: <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>
 Server Manual: <http://www.lsoft.com/manuals/1.8c/userindex.html>
 Archive: <http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html>
=======================================================================
 A=Afrikaans Ap=Appalachian D=Dutch E=English F=Frisian L=Limburgish
 LS=Low Saxon (Low German) S=Scots Sh=Shetlandic Z=Zeelandic (Zeeuws)
=======================================================================

From: Ruud Harmsen <rh at rudhar.com>
Subject: LL-L "Etymology" 2002.06.16 (05) [E/F]

20:18 16-6-2002 -0700 Gabriele Kahn <globalmoose at t-online.de>
(Global Moose Translations)
>Am I right in assuming, then, that the currently predominate meaning of
>"leeg" is related to the Dutch "lelijk", which meens "ugly"?

Henno Brandsma <stellahenno at hetnet.nl>:

>Yn reaksje hjirop: Der is wer gjin _etymologyske_ rilllaasje tusken
>_leeg_ en Nl _lelijk_. Dit le^ste is nammentlik o^flaat fan _leed +
>lijk_
>(ferlykje : kwalijk < kwaad + lijk), we^r't _leed_ stiet foar "min".

Dat kan ik bevestigen. Het WNT verbindt lelijk (in oudere spelling
leelijk) met "leed", en "leeg" met "lid":
===
LEELIJK, bnw. en bijw. Mnl. lee(t)lijc; ofri. lêthlic, nfri. lilk;
os. lêthlîk, mnd. ledelik, lelik, nnd. lelik, lelk; ohd. leidlîh,
mhd. leitlich; ags. ládlíc. Van Leed (I). In het algemeen beteekent
leelijk dus: leed veroorzakende, onaangenaam.
===
LEDIG — LEEG —, bnw. Mnl. ledich; ofri. lethoch, nfri. liddich; mnd.
ledich, nnd. leddig; mhd. ledic, nhd. ledig; meng. lethi; on.
lidugr. De oorsprong is niet met zekerheid bekend; niet
onwaarschijnlijk is samenhang met Lid (I). De bet. zou dan
oorspronkelijk zijn: de beschikking hebbende over zijne leden, en
vandaar: vrij, onbelemmerd, waaruit de latere toepassingen zijn
voortgekomen.
===

Vergelijk ook de uitdrukking "ledigheid is des duivels oorkussen",
waarin "ledigheid" = werkeloosheid, initiatiefloosheid, de toestand
van niets te doen hebben. Het WNT hierover:

===
— In verschillend verband wordt ledigheid als de oorzaak van kwaad
genoemd, o. a. in zegswijzen waarvan Ledigheid is des duivels
oorkussen de meest bekende is, de oorsprong van deze opvatting zal
wel te zoeken zijn in Jes. Sirach 33, 27: Drijft hem tot het werck,
op dat hy niet ledigh en ga: want de ledigheyt leert veel quaets.
===

R. F. Hahn <sassisch at yahoo.com>:
>So that would be *_leedlig_ (leed+lig "suffer+like") in Low Saxon (Low
>German) if it existed, which apparently it doesn't.  German has
>_leidlich_, which, however, means something quite different from
'ugly':
>'tolerable', '(barely) acceptable'.

That's "lijdelijk" in Dutch, as in the expression "lijdelijk verzet
bieden" = non-violent, just non-cooperative. WNT:

===
LIJDELIJK, bnw. en bijw. Mnl. lidelijc; mnd. lîdelik; mhd. lîdelich,
nhd. leidlich. Van Lijden (I). De toepassingen waarin het woord
gebezigd wordt, laten zich ten deele door het gebruik van 't ww.
lijden, ten deele door dat van 't achtervoegsel -lijk verklaren.
A) Bnw. — 1) In actieve toepassing. De eigenschap bezittende van te
verdragen, te dulden, t. w. in dien zin dat men niet bezwijkt onder,
of zich niet verzet tegen hetgeen men ondervindt; geduldig.
===
--
Ruud Harmsen <rh at rudhar.com>
Last update 12 June 2002 http://rudhar.com/index/whatsnew.htm

==================================END===================================
 You have received this because your account has been subscribed upon
 request. To unsubscribe, please send the command "signoff lowlands-l"
 as message text from the same account to
 <listserv at listserv.linguistlist.org> or sign off at
 <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
=======================================================================
 * Please submit postings to <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>.
 * Postings will be displayed unedited in digest form.
 * Please display only the relevant parts of quotes in your replies.
 * Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l") are
   to be sent to <listserv at listserv.linguistlist.org> or at
   <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
 * Please use only Plain Text format, not Rich Text (HTML) or any other
   type of format, in your submissions
=======================================================================