LL-L "Language varieties" 2005.06.13 (04) [A/D]

[Lowlands-L]

======================================================================
L O W L A N D S - L * 13.JUN.2005 (04) * ISSN 189-5582 * LCSN 96-4226
http://www.lowlands-l.net * lowlands-l at lowlands-l.net
Rules & Guidelines: http://www.lowlands-l.net/index.php?page=rules
Posting: lowlands-l at listserv.linguistlist.org or lowlands-l at lowlands-l.net
Commands ("signoff lowlands-l" etc.): listserv at listserv.net
Server Manual: http://www.lsoft.com/manuals/1.8c/userindex.html
Archives: http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html
Encoding: Unicode (UTF-8) [Please switch your view mode to it.]
=======================================================================
You have received this because you have been subscribed upon request.
To unsubscribe, please send the command "signoff lowlands-l" as message
text from the same account to listserv at listserv.linguistlist.org or
sign off at http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.
=======================================================================
A=Afrikaans Ap=Appalachian B=Brabantish D=Dutch E=English F=Frisian
L=Limburgish LS=Lowlands Saxon (Low German) N=Northumbrian
S=Scots Sh=Shetlandic V=(West)Flemish Z=Zeelandic (Zeêuws)
=======================================================================

From: Fred van Brederode <f.vanbrederode at home.nl>
Subject: LL-L "Language varieties" 2005.05.10 (02) [A/D/E/LS]

Elsie,

Interessante reactie van je, bedankt, temeer omdat wij kennelijk
leeftijdsgenoten zijn.
Laten wij de problematiek eens vanuit een andere gezichtshoek benaderen.

Je hebt gelijk. Nederlanders hebben moeite met Afrikaans. Ik denk dat dat
vooral komt omdat er geen traditie is om met Afrikaanstaligen te praten, of
maar met alles wat niet aansluit bij hun lokale taal of bij het standaard
Nederlands.
Bij Nederlanders heb ik soms de indruk dat zij zich als dialectsprekers
gedragen. Een dialect is voor onder elkaar. Een dialect is plaatselijk of
regionaal, voor "ons kent ons". Een Brabander of een Limburger zou het raar
vinden als je Brabants of Limburg gaat spreken met een vreemd accent. Bij
een vreemde taal mag dat, bij een dialect niet. Dat spreek je perfect en
foutloos.

Ik wil Afrikaans niet tot dialect verklaren, begrijp mij niet verkeerd. Het
gaat mij om het mechanisme. Met wat oefening en met wederzijdse
belangstelling kunnen wij elkaar goed verstaan. Stadig Afrikaans en
standaard Nederlands dat lukt prima. Maar het is bijna net zo eng als met
een Vlaming spreken, zonder in de lag te schieten. Een Vlaming "dwarst de
straat" in plaats van deze over te steken. Hij leest een magazien en geen
tijdschrift. Hij brengt zijn kostuum naar de droogkuis in plaats van naar de
stomerij. Heel ongemakkelijk is dat. Dat terwijl iemand uit Zuid-Afria op
een fiets rijdt en niet zoals een Vaming op een velo.

Nederlanders zijn snel geneigd om met een buitenlander maar een andere taal
te gaan spreken, zolang dat tenminste Engels is. We zijn boos als een
buitenlander die al 25 in het land woont nog geen Nederlands kan spreken,
maar wij geven anderen die dat proberen niet eens de kans. En al te
klungelig moet het Nederlands dat zij spreken ook niet worden. Wij
verwachten goed accentloos Nederlands Dat maakt de keuze gemakkelijk:
Nederlands voor onder ons en Engels voor daarbuiten. We horen nooit
Afrikaans hier. Afrikaans wordt dan al makkelijk als vreemd beschouwd, dan
ligt de vlucht naar het Engels voor de hand. Voor een gesprek met een
Vlaming zal met niet snel tot Engels overgaan. Daar kennen we elkaar toch
weer te goed voor en spreken Vlamingen te goed standaard Nederlands. Wanneer
diezelfde Vlaming geen standaard Nederlands spreekt maar zijn dialect, dan
is dat beduidend moeilijker dan Afrikaans.

Fransen bijvoorbeeld waarderen het bijzonder als je je best doet om wat
Frans te spreken. Complimenten zijn je deel, ook al is je Frans gebrekkig.
De gedachte zal niet eens bij hen opkomen om Engels met je te gaan spreken.

Ik schrijf dit wat badinerend en ik besef dat ik generaliseer. Toch lijkt
zo'n mechanisme werkzaam. Misschien is dat bij Afrikaanssprekenden ook zo.
Afrikaans is voor onder elkaar, voor daarbuiten hebben we iets anders:
Engels.

Zoals ik deze week al schreef. Over Afrikaans doet men in Nederland al gauw
wat lacherig. Als er geen standaard Nederlands mee te spreken is, dan maar
Engels. Stadig Afrikaans komt in de buurt van Nederlands.
In mijn vorige bijdrage, waar jij op reageerde, schreef ik al dat het
toeristenwezen in Zuid-Afrika het wel goed oppakt. Men spreekt Afrikaans of
ze het nieuws moeten lezen, maar dan veel levendiger. In onze reisgroep had
niemand er moeite mee om dat te verstaan en om een gesprek aan te knopen. Na
afloop was het de hele avond feest met onze gastheren.
Ik heb een CD van Stef Bos, waarin hij in het Afrikaans zingt. Zijn
Afrikaans is heel erg sterk Nederlands. Toch juicht het Zuid-Afrikaanse
publiek hem toe. Dat zou een anderstalige Europese artiest niet voor elkaar
krijgen.

En ja, de apartheid wordt op een vreemde manier vooral Afrikaanstaligen
verweten. Het lijkt wel of Engelstaligen hier minder op worden aangesproken.
Ik vind dat ook bijzonder. De pers en de bevolking houden van eenvoudige
voorstellingen van zaken. Er zijn dan nog twee categorieën: goed en slecht.
Wat kan het leven toch eenvoudig zijn. Nee, de Nederlanders en hun pers
blinken niet uit in genuanceerd denken. Dat moet beslist moeilijk zijn
geweest voor mensen als jij uit Zuid-Afrika.
Vermoedelijk hebben Nederlanders daarmee voor een belangrijk deel hun eigen
koloniale verleden verwerkt. Op dat moment zijn de Afrikaanstaligen heel
dichtbij. Zij werden in het nabije verleden ook altijd stamverwanten
genoemd. Een stad met een beetje omvang in Nederland heeft wel een
"Afrikaanderwijk" of een "Transvaalbuurt" met straatnamen die vernoemd zijn
naar Zuid-Afrikaanse helden uit de boerenoorlogen. Dat zul je in geen ander
Europees land aantreffen. In verschillende steden heeft men in een meer
recent verleden pogingen gedaan om die namen te veranderen in namen van
zwarte vrijheidsstrijders. Zo heeft men in Amsterdam een plein (ik weet niet
meer wat de oorspronkelijke naam was) in de Transvaalbuurt omgedoopt tot het
Steve Bikoplein. Ik vind dat persoonlijk onhistorisch. Beter is het om
nieuwe helden te eren met een nieuwe straat. Dat gebeurt ook. Er zijn
inmiddels meer Steve Bikopleinen en -bruggen. Mandelastraten zijn er
inmiddels ook al veel. Ik denk dat ook hiervoor geldt, dat je dat nergens in
Europa op deze schaal zo aantreft als in Nederland.

Het blijft een bijzondere relatie.

Groetjes,
Fred van Brederode


From: Elsie Zinsser <ezinsser at simpross.co.za>
Subject: LL-L "Language varieties" 2005.05.10

Dag almal,

Fred, my ondervinding is dat Nederlanders my Afrikaans glad nie goed
verstaan nie, tensy ek stadig en gemoduleerd praat, terwyl ek Standaard
Nederlands wel goed kan verstaan. (Ek reis gereeld na Kanada en die VSA
en vind Amsterdam die ideale verbindingsstad met Toronto en/of Boston).

Ek dink dat jou SA hotel personeel jou vermoë om hulle Afrikaans te kon
verstaan dus dalk betwyfel het.

Daarby is Afrikaners in die verlede beledig as rassiste en apartheid
aanhangers indien hulle Afrikaans in Nederland durf praat het, en dit
het persoonlik met my as 24-jarige in 1975 gebeur. Ook voel baie bruin
Afrikaanssprekendes dis benede hul waardigheid om te erken dat hulle
Afrikaanssprekend is, want dit is konsuis meer 'grand' om Engels te
wees.

Dis 'n tipiese fenomeen in die internasionale hotelbedryf dat toeriste
uit die buiteland in Engels aangespreek word. Ek het dit ook so in
Duitsland en Nederland ervaar, ten spyte daarvan dat ek Duits of
Afrikaans/Nederlands gepraat het.

Groete,
Elsie

==============================END===================================
Please submit postings to lowlands-l at listserv.linguistlist.org.
Postings will be displayed unedited in digest form.
Please display only the relevant parts of quotes in your replies.
Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l")
are  to be sent to listserv at listserv.linguistlist.org or at
http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.
=======================================================================