LL-L "Etymology" 2009.05.02 (04) [LS/German]

[Lowlands-L List]

===========================================
L O W L A N D S - L - 02 May 2009 - Volume 04
Encoding: Unicode (UTF-08)
===========================================

From: Joachim Kreimer-de Fries <soz-red at jpberlin.de>
Subject: LL-L "Etymology" 2009.05.03 (01) [LS]

Rebeed, rebeyt, gebeyt

Am 29.04.2009, 17:04 Uhr, schrieb Marcus Buck <list at marcusbuck.org>

> Vör allen in Holsteen un Mekelborg gifft dat den Utdruck "Rebeed" för dat,
> wat annerwegens ok "Gebeed" heet. ...
> Is "Rebeed" eenfach blot en korrumpeerte Version von "Gebeed" (de beiden
> Wöör seht ja doch temlich ähnlich ut)? Oder hett "Rebeed" villicht slaavsche
> Wuddeln? Oder wo mag dat ans von herkamen?
> ...
> So I wonder, is "Rebeed" perhaps a corrupted version of "Gebeed" (both
> words look quite similar)? Or maybe "Rebeed" has Slavic roots? Or does
> anybody have another idea where the word derives from?
>

Jau, dat hewwe ik wual. Un daar et süs blaut de miinsachtens errige
spekulatsioun van Wossidlo/Teuchert gift, will ik di, leywe Marcus un
allen, dat verklaaren.

Am 29.04.2009, 23:04 Uhr, schrieb Hannelore Hinz <HanneHinz at t-online.de>

> Literatur: Wossidlo/Teuchert Mecklenburgisches Wörterbuch
> Rebeit n. Gebiet, Revier, Stadt; ...
> Wahrscheinlich aus Revier und Gebiet gemischt.
>

Dat is allens to wiit hierhaalt. Dat is viel eynfacker un kümt miinachtens
sau:

De "rebeed/rebeyt" is blaut en verwannelde fuorm van "gebeyt". Awers: dat
anluut-g was in'n
Middelaulder in Sassesk (un Haug) en riifluut as »ch«, also äinlik
»chebeyt«, blaut stimhaft in'n anluut.

Dat klingt man äinlik as en nich-rullt »r« in'n hinnerguumen, as dat auk
in'n (Nig-)Berlinsken, ”Sagen/saren se mal ...« de fal is. (De
Üäwergank van 'n vorne rullt »r« to en nich-rullt hinnerguumen-r löüp
in'n Noordsassesken parallel darto.)

Jau, un dan is de vorsülwe »ge« in'n Sassesken al in'n Middelaulder, un mehr
na in de Nigtiid wiitgaunend
weglauten worden.

=> Man in den Ward «gebeed/gebeyt« is dat in de spruokene
sprauke bliiwen (vellichte wiils »beed/beyt« dan dach misverständlik wiän
wöör).

Darto kümt, dat de Noordsassen in de nigtiid van'n riifluut-g afgaunen
wörn un dat schriewene »g«, parallel tom Nighaugdüüdsken as plosiv-luut
uutspruoken hewwet.

Un as nu nau eyn, twey jaarhunnert funkstille in'n schriiwen van Sassesk in
de nigtiid (nau dem üäwergank van de herskende klassen to'n Haugdüütsken)
volksdöümlike schriiwers wier anfangen hebben, Platdüüdsk to schriiwen,
stünnen se vor de frauge, wo se düt in'n nichrullt hinnerguumen-»r«
verwannelte riiweluut-g wiergiewen süelden .

=> Un dar lag dat nahe, dat as »rebeed/rebeyt« to schriiwen.

Bieter of tominnest ursprünkliker wöör dat wual, dat »gebeet/gebeyt« to
schriiwen as in'n Westfäälsken
un dat »g« auk as riiweluut to spriäken ...

Met echt-westfäälsken »Goutgaun!«
joachim
--
Kreimer-de Fries
Osnabrüg => Berlin-Pankow

•

==============================END===================================

 * Please submit postings to lowlands-l at listserv.linguistlist.org.

 * Postings will be displayed unedited in digest form.

 * Please display only the relevant parts of quotes in your replies.

 * Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l")

   are to be sent to listserv at listserv.linguistlist.org or at

   http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.

*********************************************************************
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://listserv.linguistlist.org/pipermail/lowlands-l/attachments/20090502/c22dd655/attachment.htm>