LL-L: "Holidays" LOWLANDS-L, 05.DEC.1999 (02) [E/LS]

Lowlands-L Administrator sassisch at yahoo.com
Mon Dec 6 05:42:06 UTC 1999


 ========================================================================
 L O W L A N D S - L * 05.DEC.1999 (02) * ISSN 189-5582 * LCSN 96-4226
 Posting Address: <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>
 Web Site: <http://www.geocities.com/~sassisch/rhahn//lowlands/>
 User's Manual: <http://www.lsoft.com/manuals/1.8c/userindex.html>
 =========================================================================
 A=Afrikaans, Ap=Appalachean, D=Dutch, E=English, F=Frisian, L=Limburgish
 LS=Low Saxon (Low German), S=Scots, Sh=Shetlandic
 =========================================================================
 You have received this because your account has been subscribed upon
 request. To unsubscribe, please send the command "signoff lowlands-l"
 as message text from the same account to
 <listserv at listserv.linguistlist.org> or sign off at
 <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
 =========================================================================

From: R. F. Hahn [sassisch at yahoo.com]
Subject: Holidays

[The following is in English and Low Saxon (Low German).]

Leve Leeglanners,

Nu is 't wedder so wied!  Vundaag' is de Tweede Advent, Chanukkah is ook al
hier, un Wienachten stait vör de Döör.  Ick bring Ju vundag twee lütte Gaven:
1) Karl-Heinz Vollstedt sien neddersassisch (nedderdüütsch) Vertellen "De Jung
un sien Wiehnachtsmann" vun usen Reuben Epp in't Mennonieten-Platt
(Plautdietsch) överdragen.  Reuben harr dat al up de List Plautdietsch-L ünner
de Lüüd' bröcht mit Verlööv, dat ick dat an Jie wieder geev'.
2) 'n Middelneddersassisch (middelnedderdüütsch) Wienachtsleed, dat in 'n
Lederbook uut 't 15. Jaarhunnert in Rostock funnen worren is.  Mien Översetten
in 't Neeneddersassische un in't Ingelsche sünd ook daarbie.

Mit fründliche Gröten un Wünschen för de Fierdaag',
Juun Reinhard "Ron" Hahn

Dear Lowelanders

It's that time of the year again! We are having the 2nd Sunday of Advent today,
Hanukkah has arrived too, and Christmas is not far away.  I'm giving you two
little gifts today:
(1) The story _De Jung un sien Wiehnachtsmann_ (The Boy and His Santa Claus) by
Karl-Heinz Vollstedt, translated into Mennonite Low Saxon (Plautdietsch) by our
own Reuben Epp.  Reuben posted it on the list Plautdietsch-L and gave me
permission to pass it on to you.
(2) A Middle Low Saxon (Middle Low German) Christmas carol from a 15th century
song book found in Rostock, Germany. I am also adding my Modern Low Saxon and
English translations.

With friendly regards and wishes for the holidays,
Reinhard "Ron" Hahn


(1) ***

DE JUNG UN SIEN WIEHNACHTSMAUN
Von Karl-Heinz Vollstedt, von Reuben Epp opp Plautdietsch omjeschräwe. (Met
Veloof - 1999)

Een poa Doag ver Wiehnachte, hold de Wint äwa daut kohle Laund, reet de latzte
doodje Bläda von'e Beem, un kjlietad de kolde Räajendreppe jäajen de Fenstarute.
Oba, de latzte Nacht ver'em Helljeowend, jinje de Wolkje utenaunda, de Himmel
word kloa, un Frost kjeem opp. Nohmeddag folle de easchte Schneeflocke. Biem
Diestawoare lag aul een wittet Loake äwer'et gaunze Laund. To Wiehnachte, wudd
de Ead ditmol witt senne.

Nich wiet vom Darp, aufjeläaje von'e Hauptgauss unmank Beem vestoake, lag 'ne
kjliene Buarerie. De Schnee haud de Laundschoft rundom soo bedaikt, daut een
Framda en dise Jäajend daut Huus nich fuats jefunge habe wudd. Oba, aus de Fruu
de Wiehnachtsgauns to Fia jebrocht haud, un de Kjinja sikj aul toom komende
Nätklohss freide, kloppad met eenmol doch wäa aun'e Däa.

Opp'em Schafott stund een oola Maun, sien Hoot beschniet, un sien witta Boat met
Glodiess befrodemt. De Kjinja schrieeje fuats, "De Wiehnachtsmaun" un stoowe auf
en aule Aikje. Oba, et wea mau bloos een oarma Pracha dee noh Nachtquartea
fruag. De Bua muak een suaret Jesecht. Wea doa nich een poa Wäakj trigj em Darp
'ne Schien aufjebrennt, wua een Pracha Schuld aun haud? He drekt däm Oola
leewaeen poa Dola en'e Haund, un säd, "Hia Oola, goh mauem Darp un meed di doa
'ne Gauststow toom Äwanachte." De Pracha brommd sikj waut em Boat, auf
Dankscheen oda sestwaut--wea nich to heare, un veschwung en'e diestre Nacht.

De Kjinja kjeeme nu nieschierig väa von wua se sikj vekrope haude. "Wea daut
nich de Wiehnachtsmaun?"wull daut Mäakje weete. De Voda bleef stell. "He haud
doch een witta Boat" meend de Jung. De Voda scheddad sien Kopp.

De Mutta roopd ut'e Kjäakj, "Hauns, hol mi mol een Korfvoll Brennholt." De Jung
trock sikj de Steewle aun, daut he äwer'em Hoff derch'em Schnee gohne kunn, doa
nohde Schien han, wua daut Brennholt benne em Drieeje lag.He steeweld doa
langsom han, trock de groote Däa op,oba bleef noch ver'em Däareloch stohne. Doa,
en'e Schien, wea doa nich waut? Doa, em Strooh ruschelddoch waut!

He wull grod daut Licht aunmoake, un langd uk aul doahan, aus siene Haund opp
waut nautet toligje kjeem...naute Kjleeda! 'Ne kolde Haund hilld ahm met
eenmolfaust. He wull oppschriee, aus 'ne deepe Stemm ahm toobrommd, "Bliew bloos
stell!" un donn word he loosjelote. Hauns vehold sikj von siene Angst, un
staumad ruut, "Best du...best du de Wiehnachtsmaun?" De framde Kjeadel kjikd ahm
groot aun, un säd, "Jo, jo, ekj si de Wiehnachtsmaun. Oba, dien Voda haft mi
ruutjeschmäte aus ekj mi bi ju oppwoarme wull." Hauns muak groote Uage un
auntwuad, "Daut deit mi oba leed!"

De Oola stekd een kjlienet Taulglicht aun. De Docht wea feicht, un de Flaum
fluckad un kjnistad. Donn schluag he siene Oarms om'e Schullre, sikj
opptowoarme, un hilld tweschenenn siene kolde Hänj om de kjliene
Taulglichtsflaum. "Es he werklich de Wiehnachtsmaun?" docht Hauns em Stelle. He
kjikd däm Oola von bowa bat unje aun, un fruag, "Kjemmst du dan vondoag Owend
noch wada noh ons Huus--un--bringst ons waut unjer'em Boom?"

Met soone Froag haud de Oola nich jeräakjent, un he musst sikj eascht tosied
dreihe. Oba donn, kort entschlote, säd he, "Jo, ekj si de Wiehnachtsmaun, un woa
uk kome, oba mau bloos wan du dien Muul hällst, un du kjeenem saigst, daut ekj
hia si." "Ekj woa di nich verode", säd de Jung donn. "Ekj brinj di nohäa uk waut
toom Äte, wan ekj kaun. Un schenkst du mi dan een Peadstaul met Pead benne?
Soont hab ekj mi aul lang jewenscht. Un opplatzt uk een Woage...?" De Oola nekd
ahm too. De Jung felld sien Korf met Brennholt. Aus Hauns met sien Korf
Brennholt aufjingj, säd he noch, "Oba, de Pead motte Schemmels senne" un schoof
de groote Schienedäa wada hinja sikj too.

De Jung hilld Wuat, aus he vesproake haud, un vetahld em Huus nuscht von waut
en'e Schien wea. Oba, de Mutta wundad sikj nohäa doch, wuarom de Jung to
Owendkost aum Desch soo weinig jejäte haud. Un daut dan oba nohäa een Schoof vom
äwajebläwne Gaunsefleesch veschwunge wea, un uk noch een Schatel Pudding. Daut
uk Apel un Nät fählde, haud noch kjeena jemoakjt.

Wua daut Äte jebläwe wea, wisste bloos Hauns un sien Wiehnachtsmaun en'e Schien.
Un aus de Oola dan jejäte haud, musst he dan to Hauns toostohne, daut he nich de
Wiehnachtsmaun wea, oba mau bloos een oarma Pracha, dee nich wisst wua he aum
Helljeowend bliewe kunn. Oba,donn säd he noch, "De Wiehnachtsmaun woat aul kome
undi de Pead met Staul un Woage brinje, dee du di soo sea jewenscht hast." De
Oola gauf däm Jung een Peat ut Holt jeschnitzt, un Hauns freid sikj. "Ekj woa
daut Fensta aun dit sied Huus een Bät opmoake", säd Hauns noch, "Dan kaunst du
heare wan de Wiehnachtsmaun bi ons aunkjemmt, un kaunst ons nohäa sinje heare."

"Daut es sea jescheit von di", säd de Pracha "Vejät oba nich`Stille Nacht,
heilige Nacht' to sinje. Wan ji daut Leed sinje woare, woa ekj hia en'e Schien
stell metsinje."

Aus de Famielje toom Owend en'e groote Stow saut, un de Wiehnachtsmaun oba noch
nich jekome wea, vetahld de Mutta äahre Kjinja von Maria un Joseph, un woo se
noh Bethlehem jekome weare un doa äwanachte wulle, undaut Jesus doa en een Staul
to Welt jekome wea, wiel sekj een bätret Nachtquartea haude finje kunnt. Donn
fung Hauns aun to hiele, un wull oba Kjeenem saije waut ahm soo trurig muak.

Nohäa kjeem de Wiehnachtsmaun werklich, un brocht Hauns uk waut he sikj soo sea
jewenscht haud. Toom Dank, sunge se noch `Stille Nacht, heilige Nacht' un doabi
sung Hauns soo luud, daut siene Sesta, dee biahm saut, sikj de Uahre toohoole
musst. Daut Fensta wea aul verhäa een bät opjemoakt.

Om 'ne Tietlang, steeweld Hauns nochmol wada äwer'em Hoff noh de Schien. Ahm
deed de oole Maun leed, wan he uk nich de Wiehnachtsmaun wea. Ditmol brocht
Hauns 'ne Woarmbuddel voll heeta Koffe met, undaut freid däm Oola. Hauns sien
Voda, oba, weatweschenenn opp Jedanke jekome, un jingj sien Jung noh, un fung
'ne Retz en'e Schien wua he nenkjikje kunn. De Pracha nauhm noch grod een poa
Schlucks ut'e Buddel, un säd, "Jung, daut deit mi oba goot." Doatoo säd Hauns,
"Un hia send uk noch een poa Kuake. Dee haft miene Mutta vondoag jebackt."

Aus de Voda dit toosag un toohorchd, un veneehm omwaut et sikj hia haundeld,
dreihd he sikj om un jingj trigj äwer'em Hoff. Nä, bestrofe wudd he sien Jung
nich. Oba selwst, musst he sikj schäme. He haud däm oole Maun von'e Däa
jeschekt, aus he noh Nachtquartea jefroagt haud, un ahm bloos een poa Dola en'e
Haundjedrekt. Oba, sien Sähn haud een Hoat fe' däm oarme Maun jehaut, haud ahm
jeholpe, un uk waut to äte jebrocht. Wada nochmol, dreihd de Voda sikj om, un
jingj trigj noh de Schien un reet de Däa op.

De oole Pracha un de Jung saute opp een Kauste verdaut kjliene Taulglicht, un
kjikde ahm nu vedutzt aun. Fer een Stoot bleef aules stell. Kjeena wisst waut
hesaije sull. Oba, donn säd de Bua, "Komm, oole Maun, komm em Huus. Du woascht
Helljeowend nich bi onsen'e Schien toobrinje. Un to Nacht, woat sikj aul waut
traichtfinje lote."

Aus de Dree äwer'em Hoff jinje, de Voda aun eene Sied, un de Pracha aun'e
Aundre, un de Jung aun twee Hänjen'e Medd, steewelde se toofräd derch'em
Schnee,noh't Huus opptoo. Et haud oppjeheat met schniee, un de Himmel wea kloa
jeworde. Een hala Stearn funkeld bowa daut Huus wua de Dree nenjinje.

Enj

Ut: Ohne Verfasser: Von Binnenland un Waterkant "Tein mal fief plattdüütsche
Geschichten" Neumünster: Wachholtz Verlag, 1966. Darin: `De Jung un sien
Wiehnachtsmann' S. 133-136.  Autor: Karl-Heinz Vollstedt

2***

EYN HILLICH DACH VND EYN HILCH NACHT

Eyn hillich dach vnd eyn hilch nacht
vnde eyn salich nyge iar!
eyn reyne maget en kynt gebar,
alze vns de scrift secht openbar.
   Dede alder werlde eyn vader is,
   Nu help vns de sulue crist
   seculorum seculis.

Nu ist geboren vnse trost,
de vns allen hefft vorlost,
van eyner maget ynnichlich,
dat ist god van hemmelrich.
   Dede alder werlde eyn vader is,
   Nu help vns de sulue crist
   seculorum seculis.

[........]
[........]
[...] alle syn vorloren,
wer He nicht van der maget geboren.
   Dede alder werlde eyn vader is,
   Nu help vns de sulue crist
   seculorum seculis.

God vader sone heliger gest,
wente du alder herte wol west,
vor dy nen dingh kan syn vorholen,
liff vnde selen syn dick beuolen.
   Dede alder werlde eyn vader is,
   Nu help vns de sulue crist
   seculorum seculis.

Maria segene mik ik hute up sta,
wor ik ride, wor ik ga,
yo bidde ik, se mik bewar
vnde bringe mik an der engele schar.
   Dede alder werlde eyn vader is,
   Nu help vns de sulue crist
   seculorum seculis.


(Översetten: R. F. Hahn)

EEN HILLIG DAG UND EEN HILLIG NACHT

('n Leed uut dat 15. Jaarhunnerd, funnen in Rostock)
(Översett vun R. F. Hahn)

Een hillig Dag un een hillig Nacht
Un 'n selig Nee Jaar!
Een reine Deern hett 'n Kind kregen,
So seggt de Schrift us dat apenbaar.
   Wat de hele Welt er Vadder is,
   Nu mag us helpen de sülvige Christ
   Saeculorum saeculis.**

Nu is us boren unsen Troost,
De us all tosamen hett erlööst,
Vun een Deern heel inniglich.
Dat is Gott in't Himmelriek.
   Wat de hele Welt er Vadder is,
   Nu mag us helpen de sülvige Christ
   Saeculorum saeculis.**

[........]
[........]
[...] all sünd verloren,
wöör He nich vun de Deern boren.
   Wat de hele Welt er Vadder is,
   Nu mag us helpen de sülvige Christ
   Saeculorum saeculis.**

Gott Vadder, Söön un Hillig Geest,
De Du all de Harten weetst,
Vör Die blifft keen Saak verbargen;
Liev un Seel sünd Die befalen.
   Wat de hele Welt er Vadder is,
   Nu mag us helpen de sülvige Christ
   Saeculorum saeculis.**

Maria, segen mie as 'ck hüüt upsta,
Waar ick ook ried', waar ick ook ga.
Ick bidd Die, geev' mie Schuul,
Un bring mie mank de Ingels rin.
   Wat de hele Welt er Vadder is,
   Nu mag us helpen de sülvige Christ
   Saeculorum saeculis.**


A HOLY DAY AND A HOLY NIGHT

(15th century song found in Rostock)
(Translated by R. F. Hahn)

A holy day and a holy night
And a blessed New Year!
A pure maiden has born a child
As the Scripture clearly tells us.
   He who is Father to all the world,
   Help us now the selfsame Christ
   Saeculorum saeculis.**

Our comfort has been born to us now,
He who has delivered us all,
By a maiden fair and mild,
That is God in Heaven's Realm.
   He who is Father to all the world,
   Help us now the selfsame Christ
   Saeculorum saeculis.**

[........]
[........]
[...] all would be doomed,
Had He not been born by the maiden.
   He who is Father to all the world,
   Help us now the selfsame Christ
   Saeculorum saeculis.**

God Father, Son and Holy Ghost,
That Thou well knowest all the hearts,
Nothing can be kept from Thee,
Body and soul are commanded to Thee.
   He who is Father to all the world,
   Help us now the selfsame Christ
   Saeculorum saeculis.**

Mary, bless me as I rise this day,
Wherever I ride, wherever I stand.
I beseech Thee, take good care of me,
And take me to the angels' host.
   He who is Father to all the world,
   Help us now the selfsame Christ
   Saeculorum saeculis.**

__________
* _Das Rostocker Liederbuch : Niederdeutsche Handschrift des 15. Jahrhunderts
aus dem Bestand der Universitätsbibliothek Rostock_ / nach den Fragmenten der
Handschrift neu herausgegeben von Friedrich Ranke und J. M. Müller-Blattau
(1927); Kassel : Bärenreiter, 1987.

** "In eternity," "Forever and ever" (Latin) / "In Ewigkeit" (latiensch)

==================================END======================================
 * Please submit contributions to <lowlands-l at listserv.linguistlist.org>.
 * Contributions will be displayed unedited in digest form.
 * Please display only the relevant parts of quotes in your replies.
 * Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l") are
   to be sent to <listserv at listserv.linguistlist.org> or at
   <http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html>.
 * Please use only Plain Text format, not Rich Text (HTML) or any other
   type of format, in your submissions
 =========================================================================



More information about the LOWLANDS-L mailing list