LL-L "Etymology" 2004.11.26 (02)

[Lowlands-L]

======================================================================
L O W L A N D S - L * 26.NOV.2004 (02) * ISSN 189-5582 * LCSN 96-4226
http://www.lowlands-l.net * lowlands-l at lowlands-l.net
Rules & Guidelines: http://www.lowlands-l.net/index.php?page=rules
Posting: lowlands-l at listserv.linguistlist.org or lowlands-l at lowlands-l.net
Server Manual: http://www.lsoft.com/manuals/1.8c/userindex.html
Archives: http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html
Encoding: Unicode (UTF-8) [Please switch your view mode to it.]
=======================================================================
You have received this because you have been subscribed upon request.
To unsubscribe, please send the command "signoff lowlands-l" as message
text from the same account to listserv at listserv.linguistlist.org or
sign off at http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.
=======================================================================
A=Afrikaans Ap=Appalachian B=Brabantish D=Dutch E=English F=Frisian
L=Limburgish LS=Lowlands Saxon (Low German) N=Northumbrian
S=Scots Sh=Shetlandic V=(West)Flemish Z=Zeelandic (Zeêuws)
=======================================================================

Onderwerp: Etymology
Van: "Ingmar Roerdinkholder" <ingmar.roerdinkholder at worldonline.nl>

Dat de naam Twente iets met twee en Drenthe met drie te maken
heeft, wordt wel algemeen aangenomen.
Waren de oudste vormen niet de Tuihanta en Threanta of zoiets? Tubantia
lijkt me een verlatijnsing afgeleid van de Germaanse naam (en niet
andersom). Thrennir/tigir en tvennir/tigir zijn nogal Viking-achtige
vormen, en het Oud-Noors is nooit gesproken in onze regionen.
Maar ik snap wel wat Theo bedoelt, de locale variant van deze woorden.
Dus iets als: twegen-tig en threan-tig, twee-tientallen en
drie-tientallen, waarbij er dus van tien stammen/clans/dorpen
wordt uitgegaan die een verband met elkaar aan gingen. Interessante
theorie; of zou er eerder iets van:
twee-tienden en drie-tienden achter zitten?
Zoals bekend waren de middeleeuwers dol op tienden (accijns), net als de
belastingdienst heden ten dage nog met evenveel graagte ons zuur verdiend
loon afroomt...

Mijn privé-meninkje is overigens dat Drenthe noch Twente in de tijd
waarin zij hun naam kregen Saksisch waren, maar daarentegen Frankisch. Het
Oudsaksisch is nooit in Nederland gesproken, alleen in Noord-Duitsland, in
Oost-Nederland woonden de Chamavische Franken waarnaar later het Gouw
Hamaland vernoemd werd.
Bovendien zijn de huidige Nedersaksische dialecten niet direct afgeleid
van het Oudsaksisch - in Nederland net zo min als in Duitsland - want het
Oudsaksisch was sterk Ingweoons ("Nordseegermanisch")- maar eerder
van het Oudnederfrankisch met sterke Westfaalse invloeden die van later
dateren. Zoals bekend waren de stichters van Frankrijk - de Salische
Franken - afkomstig uit het huidige Salland (Overijssel), dat zegt al
genoeg.
Dit alles wil niet zeggen dat de huidige dialecten in
Noord-Oost-Nederland niet tot het Nedersaksisch gerekend
zouden kunnen worden. Er bestaat voldoende verwantschap met de
aangrenzende "Nederduitse" dialecten om dit te rechtvaardigen, maar dit
alles kan evengoed van latere tijden dateren. Dialecten, volken, talen
zijn niet stabiel door de eeuwen heen, zij veranderen evengoed als al het
andere.
Net zo goed als het Fries in de provincie Groningen een paar eeuwen
geleden volledig werd weggevaagd door het "Drents" van haar hoofdstad,
kunnen
soortgelijke processen in vroeger, ongedocumenteerde tijden in allerlei
streken hebben plaatsgevonden.

De verklaring Drenthe < drie-hanze en Twente < twee-hanze had ik nooit
eerder gehoord. Ik denk dat de Hanze en het woord daarvoor veel jonger
zijn daan de namen van genoemde streken, die dan overigens ook wel
Drense en Twense of iets dergelijks zouden hebben geheten. Maar wel
creatief bedacht!

Groeten, Ingmar (geboren in Hamaland)

> Henry Pijffers :

> Theo Homan schreev:
> >
> > Wat  Drenthe / Twente betreft had ik altijd een prive-meninkje;
> > maar met de hier gegeven uitleg schijnt het dat anderen die ook al
> > hebben.
> >
> > In oudgermaans worden sommige telwoorden ook verbogen [1,2,3,4].
> > En ze hadden vormen die gebruikt werden voor woorden die alleen in
> > het meervoud voorkwamen.
> > Drenthe: gevormd uit iets als: thrennir en tigir [tiental]
> > Twente: uit iets als tvennir en tigir.
> > Dus inderdaad een samengaan van een aantal gemeenschappen.
> >
> En hoe zit het dan met de oude naam Tvinta/Tuinta, die van Tubantia
> is/zou zijn afgeleid? Ik kan die oudere naam niet rijmen met jouw
> "prive-meninkje", maar misschien kun jij dat wel?

==============================END===================================
* Please submit postings to lowlands-l at listserv.linguistlist.org.
* Postings will be displayed unedited in digest form.
* Please display only the relevant parts of quotes in your replies.
* Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l") are
  to be sent to listserv at listserv.linguistlist.org or at
  http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.
=======================================================================