LL-L "Etymology" 2006.03.22 (05) [A/D/E]

[Lowlands-L]

======================================================================
L O W L A N D S - L * ISSN 189-5582 * LCSN 96-4226
http://www.lowlands-l.net * lowlands-l at lowlands-l.net
Rules & Guidelines: http://www.lowlands-l.net/index.php?page=rules
Posting: lowlands-l at listserv.linguistlist.org or lowlands-l at lowlands-l.net
Commands ("signoff lowlands-l" etc.): listserv at listserv.net
Server Manual: http://www.lsoft.com/manuals/1.8c/userindex.html
Archives: http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html
Encoding: Unicode (UTF-8) [Please switch your view mode to it.]
=======================================================================
You have received this because you have been subscribed upon request.
To unsubscribe, please send the command "signoff lowlands-l" as message
text from the same account to listserv at listserv.linguistlist.org or
sign off at http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.
=======================================================================
A=Afrikaans Ap=Appalachian B=Brabantish D=Dutch E=English F=Frisian
L=Limburgish LS=Lowlands Saxon (Low German) N=Northumbrian
S=Scots Sh=Shetlandic V=(West) Flemish Z=Zeelandic (Zeeuws)
=======================================================================

22 March 2006 * Volume 05
=======================================================================

From: Ingmar Roerdinkholder <ingmar.roerdinkholder at WORLDONLINE.NL>
Subject: LL-L "Etymology" 2006.03.22 (01) [A/D/E]

No, the Afrikaans expression is not from German but from the completely
normal Dutch "met rasse schreden". "Ras" for fast and "schrede" for "step"
are archaic in Dutch, but the expression isn't felt as archaic.

Ingmar

>From: Felix Hülsey <felix.huelsey at gmx.de>
>Subject: LL-L "Etymology"
>
>Hallo Elsie en almal,
>
>Elsie het geskryf:
>
>> Hi all,
>>
>> Are there similarities in other lowlands languages to the Afrikaans
>> 'ras' meaning fast/quick, as in 'Hulle het met rasse skrede gewerk.
>>
>> The only one I can think of is E. 'rush'.
>>
>> The expression 'rasse skrede' is rather archaic in modern Afrikaans
>> and I have no clue where the 'skrede' comes from.
>
>(English below)
>
>Dit is nou nie 'n Lowlands-taal nie, maar in Duits het ons die woord
>"rasch" met dieselfde betekenis as ras. Miskien is dit 'n leenwoord uit
>Duits? Skrede lyk op die Duitse Schritt (stap, tred, tree) - in Duits is
>Schritt (m) enkelvoud, Schritte meervoud, anders as in Afrikaans
>(skrede, skredes).
>
>Kom hierdie twee woorde ook iewers in Afrikaans voor, of net in hierdie
>uitdrukking? Sou die hele uitdrukking 'n leenvertaling uit Duits kon wees?
>
>In German we have the word "rasch" with the same meaning as ras in
>Afrikaans. Might this be a loan from German? Skrede ressembles the
>German Schritt (step, as a noun) - in German Schritt (m) is singular,
>Schritte is plural, whereas in Afrikaans it is skrede, skredes.
>
>Do these two words occur elsewhere in Afrikaans, or only in this
>expression? Maybe this whole expression is a loan translation from German?
>
>Groete uit Keulen
>Felix

----------

From: Roland Desnerck <desnerck.roland at skynet.be>
Subject: LL-L "Etymology" 2006.03.22 (01) [A/D/E]

Beste Lowlanders,
Graag wil ik nog eens mijn duit in het zakje doen.
1. "Reppen" zal wel uit "rap" komen; het is dus een denominatief.
2. Er zijn nog woorden voor gauw, snel, vlug, rap: "fluks", dat vermoedelijk
uit het Duits komt. Ook "gehaast" zweemt in die richting: een gehaaste (of
haastige) man, gehaast binnenkomen. In West-Vlaanderen betekent "snél":
mooi. In Oostende bestaat ook voor "zeer vlug": "vlienderwieze" (d.i.
vliegenderwijze).
3. Gauw kennen we inderdaad zowel als adj. als adv;
kom gauw binnen (een bijwoord want bepaalt het werkwoord). In
West-Vlaanderen wordt "gow" zeer veel gebruikt en wel als bevel om iemand
aan te porren tot verder werken, verder eten, enz. dus met de betekenis van
"komaan" (come on). Gow wêr je: wees vlug, haast je; men kan ook zeggen:
"hoasj hoas je (haast je).
4. Ras kwam als "rasch" reeds in het Middelnederlands voor, zeker al in de
13de eeuw. Dit woord wel vandaag de dag weinig gebruikt.
5. Zijn er nog talen of streektalen waarin een soort comparatief kan gevormd
worden, namelijk door toevoeging van "en half"? zo Oostends: dul-én-holf
(woedend en nog eens de helft er bij), droef-én-holf (stout en de helft er
bij), zot-én-holf (meer dan zot), snél-en-holf (nog mooier), enz.
6. Zijn er nog streektalen waarin men tot benadrukking het onderwerp
driemaal kan uiten? Vgl. Oostends:
'k gon komm: ik zal komen (neutraal);
'k gon ik komm: ik zal (ik) komen (wat benadrukt);
'k gon 'k ik komm: ik zal (ik ik) komen: zwaar benadrukt.
7. In het West-Vlaams kan men achter een vragende zin een woordje plaatsen
wat betekent dat men meteen een antwoord vewacht; dit is "dé" in
West-Vlaanderen, met uitzondering van Oostende waar het "té" is.
Zie je gie doa were té? Ben je daar opnieuw.
Moe je nog etwad hén van mien té? Moet je van mij nog iets hebben?
8. Voor onze Zuid-Afdrikaanse vriend: in het Nederlands bestaat "schrede"
(mv. schreden); dit komt uit het werkwoord "schrijden", wat teruggraat op
een Indogermaanse wortel "skrei-".
8. En dit nog: een kwikstaart is in het Oostends "e pêrdewachter".
9. En dit speciaal voor Ron (maar hij zal dit wel weten): in sommige
Polynesische talen (Samoaans vb.) betekent manu" niet vogel maar dier; om er
een vogel van te maken moet "lele" er bij: manulele: vogel, vliegdier.
Toetnoasteki!
Roland Desnerck 

==============================END===================================
* Please submit postings to lowlands-l at listserv.linguistlist.org.
* Postings will be displayed unedited in digest form.
* Please display only the relevant parts of quotes in your replies.
* Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l") are
  to be sent to listserv at listserv.linguistlist.org or at
  http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.
======================================================================