LL-L "Language promotion" 2009.12.25 (05) [DE-NDS]

[Lowlands-L List]

===========================================
L O W L A N D S - L - 25 December 2009 - Volume 05
lowlands.list at gmail.com - http://lowlands-l.net/
Encoding: Unicode (UTF-08)
Language Codes: lowlands-l.net/codes.php
===========================================

From: Marcus Buck <list at marcusbuck.org>
Subject: LL-L "Language promotion" 2009.12.25 (04) [DE-NDS]

From: Hannelore Hinz  <HanneHinz at t-online.de <mailto:HanneHinz at t-online.de>

 Liebe Lowlanders,
>  ausgehend von meinen Erfahrungen, die ich als freie Mitarbeiterin vor der
> Wende
> beim Landessender Schwerin und nach der Wende beim NDR1 Radio MV gemacht
> habe, muß ich allerdings bedenken wie "blauäugig" ihr die hochgespielte
> Sache angeht Die Praxis ist nicht leicht.
> Alles muß gründlich von A-Z durchdacht sein. Welche Themen, keinen
> Abklatsch von anderen Sendungen, Niveau, Sendequalität, Bild- und
> Tonqualität, wie sind die Sprecher, Sprecher mal austauschen, wie sprechen
> sie, also Aussprache, Nuscheln, kann man noch besser sein als die Profis,
> Programmgestaltung, Dramaturgie, Kosten, Arbeitsaufwand, GEMA nicht zu
> vergessen.
> Wie kann man Hörer begeistern und gewinnen, bestehende Medien werden mit
> euch wetteifern, treue Hörer bisheriger Medien werden vielleicht mal
> Stipp-Visite machen, aber wie lange...
> Könnt ihr diese zusätzliche Arbeit neben Hauptberuf auf die Dauer
> durchstehen.
>
Wat heet denn "blauäugig"? Betnuto maakt wi uns ja blot en poor Gedanken.
Wenn wi uns en Senneplatz op en Satelliten köpen deen (köst so bi 700.000
Euro, wenn ik dat richtig weet) un uns denn överleggen deen, wat wi dor
sennen wüllt, dor kannst du denn seggen, dat is blauäugig. Aver en poor op
en Mailing-List uttuuscht Gedanken sünd nich mehr as dat: Gedanken. Ik glööv
dor sülvst nich an, dat dor wat von warrt. En Senner, de ok wat döggt,
bruukt en Budget in de Gröttenordnung von 100 Millionen Euro. Dor warrt nix
von. Liekers is dat _nödig_, wenn wi Plattdüütsch bewohren wüllt!

Ik glööv, dat is wiss, dat "die bisherigen Bemühungen intensivieren" nich
utreckt. De bisherigen Bemühungen sünd eenfach blot "Doodplegen". So as en
olen Minschen, de in't Heim kummt. De kriggt noch Eten, warrt wuschen, all
dree Weken kaamt de Kinner di besöken. Dat reckt üm de Person an't Leven to
hollen un tominnst en lütt beten Würde to wohren. Aver dat büddt keen
Perspektive mehr. Keen Tokumst, op de een sik freien kann, op de een sien
Höpen setten kann.

Wenn Plattdüütsch wedder leven schall un opblöhn, denn mööt wi blauäugig
wesen, driest wesen, denn mööt wi grote Saken angahn un nich bang wesen, dat
wi dor bi op de Nees fallt. Wi mööt in Rebeden gahn, in de Plattdüütsch
vördem noch nich tohuus weer. Wi mööt Saken utproberen. Welk Saken warrt
denn jämmerlich kreperen un welk annere Saken warrt Spood hebben.

From: M.-L. Lessing <marless at gmx.de <mailto:marless at gmx.de>>

> Hm, hmmm, leve Markus, also bi de Utwahl vun TV-Senners vundaag is dat gor
> nich wiss, dat mennig Lü dat unwillkürlich wohrnehmt, wenn een niege Sender
> tokümmt! Dat gifft ja al Nischen-Kanaals, un de wüllt söcht ween. Un mehr as
> en Nischenkanaal wöör so'n pd. Senner toeerst ok nich ween.
>
Dat grote Problem för de Nischensenners is, dat de nüms kennt. Un wat nüms
kennt, dat warrt ok nich söcht un nich funnen. Ik nehm an, wenn dat eerstmal
en plattdüütschen Senner gifft, denn kummt dat in Noorddüütschland ok
temlich groot in de Press. Un wenn de Lüüd eerst weet, dat de Senner dor is,
denn köönt se em ok finnen. As 1999 op mal de Champions League op tm3 lopen
is, hett dat ok nich lang duurt un de Lüüd wüssen, wo se tm3 finnen kunnen.

Dat geiht vör allen üm den Opwand, de to drieven is, dat een Plattdüütsch
op'n Bildschirm kriggt.  Wenn wi dorvon utgaht, dat de Senner al
inprogrammeert is, denn is de Opwand: Sik op't Sofa setten. Feernseher
inschalten. Op dat richtige Programm schalten. Geneten.

Bi en YouTube-Kanal: In't Internett gahn. Dor hest du al 30% von de Lüüd
verloren, all de keen Internett hebbt. De Reekner steiht meistens nich in'e
Stuuv. De steiht faken in't Büro oder annerwegens. Gemütlichen Avend kannst
so nich hebben. Hest al wedder Hümpel Minschen verloren.  Dat
Internett-Konsumverhollen is sounso ganz anners as dat TV-Konsumverhollen.
In't Feernsehn hett de Tagesschau Spood. Wenn dat Internett al vör dat
Feernsehn dor wesen weer, denn harr dat in't Internett en Format so as de
Tagesschau nienich geven. 15 Minuten lang kriggst du seriell Kraam to hören,
de di faken gornich intresseert. Ut Internett-Sicht en Witz.

> Un so good dat weer, so'n Kanaal to hebben -- da kann veel scheeplopen,
> sünnerlich mit de Lü, de dat maakt.
>
Du hest recht, dor kann veel scheeflopen.  Aver de richtigen Lüüd to finnen,
dat Problem lett sik in't Vörut nich lösen. Dat lett sik eerst lösen, wenn
de Senner al beslaten Saak is.

> Un dat kost Geld.
>
Dor hest du recht. Un dat is ok dat grote Problem bi de Saak. En Problem,
dat wi temlich wohrschienlich nich lösen köönt. Ik glööv nich, dat wi noch
en plattdüütschen Feernsehsenner beleven warrt. Dor bün ik pessimistisch.
Aver wi köönt uns ja liekers dor över Gedanken maken! Eerstmal de Fraag:
Woveel köst en Feernsehsenner? To'n Vergliek: Phoenix hett en Etat von 35
Millionen Euro. De Ki.Ka von 60 Millionen. Televisió de Catalunya hett 1999
158 Millionen kregen (aktuelle Tallen weet ik nich).  De walisisch Senner
Sianel Pedwar Cymru hett en Etat von 143 Millionen. För en Vullprogramm mit
enigermaten Qualität sünd also so bi 100 Millionen nödig. Du kannst ok en
Vullprogramm mit 10 Millionen bedrieven, aver veel Qualität kannst denn nich
verwachten.

> Un so'n Medium as TV hett nich mehr allto veel Tokumst.
>
Jojo, ik kenn de Ideen von de Trendforschers, de seggt, dat de Tokumst von
all Content in "on demand" liggt, in individualisierten Medienangeboten etc.
pp. In Tokumst löppt allens över't Internett. Un recht hebbt se
wohrschienlich. Aver de Weg is noch lang. De TV-Branche markt dor noch nix
von, dat de Users in't Internett afwannert. Ok in 10 Johr warrt dat noch
Feernsehn geven. Un wohrschienlich ok noch in 50 un in 100 Johr. Dat
Kabelnett gifft dat denn al lang nich mehr. Feernsehn löppt denn
wohrschienlich all över't Internett. Aver TV is dat liekers noch. En Format
so as DSDS löppt blot, wenn Millionen Minschen to de sülve Tied dat sülve to
sehn kriegt. DSDS gifft dat in 100 Johr gewiss nich mehr, aver liekers gifft
dat Formate, de blot live Sinn maakt (Football!). Op wat för'n Plattform dat
denn löppt, dat is blot en technische Fraag.

Will ik also man anfangen to vertellen, wat ik mi so vörstell bi en
plattdüütschen Feernsehsenner. Toeerst mal: keen "Eenheitsplatt". Elkeen
schull sien egen Platt snacken dröffen. De dullsten Regionalismen fallt
natürlich automaatsch weg, denn elkeen süht ja to, dat he ok verstahn warrt.
Aver dat schull tominnst keen Regeln geven, de de Lüüd vörschrieven doot,
woans se snacken mööt oder dröfft. Un miene Vision von so'n Senner is en
inklusive, bi de ok dat Nedersaksisch von de Nedderlannen un dat
Plautdietsche in alle Welt mit von de Partie is. Dat dee ik good finnen,
wenn so'n Senner ok in Pomerode in Brasilien oder bi de Plautdietschen von
Sibirien rintokriegen weer.

Dat Problem mit de Dialektveelfalt lett sik minnern, wenn dat
Videotext-Ãœnnertitels in de wichtigsten Dialekten un villicht ok op
Hoochdüütsch un Nedderlandsch geven dee.

Denn dat Programm. Du schriffst "Amenn gifft dat da bloots Mainstream-Platt
un Wedderhalen vun uurole Ohnsorg-Stücken."

Ohnsorg höört dor op jeden Fall to! Dat geiht gornich anners. Aver natürlich
schull dat nich 50% von de Tied lopen ;-) Dat gifft aver ja ok noog annere
professionelle plattdüütsche Theaters, de veel to wenig kennt warrt. So'n
Stücken opnehmen, dat köst nich veel, de Theaters hebbt dor wat von, wenn
jemehr Arbeit beter kennt warrt, un dat bringt düchtig Kultur in't Programm.
Ik kunn mi ok vörstellen, dat de Senner fakener mal Laientheater wiest. Is
denn keen hoge Kultur, aver dat mutt ja ok nich wesen. Mutt en goden Mix
wesen. Wat mi ok gefallen dee, is en plattdüütschen Vörutscheed för Liet
International. Dit Johr hebbt ja dat eerste Maal ok Plattdüütsche mitmaakt.
Mit en egen Vörutscheed weer dat gewiss mööglich, dor elk Johr mit bi to
wesen. Un dat Finaal von Liet warrt denn natürlich ok wiest.

Denn natürlich plattdüütsche Narichten.

En Sportsendung, de blangen Bundesliga etc. ok Regionalsport bringt.
Villicht ok Berichten ut en poor Sportoorden, de typisch för
Plattdüütschland sünd, oder tominnst binnen Plattdüütschland fakener speelt
warrt. Klootscheten to'n Bispeel. Bi uns in de Region gifft dat veel
Fuustball. In Ollnborg un Oostfreesland warrt Sleuderball veel speelt. etc.

Denn en Magazin, in dat nee rutkamen plattdüütsche Böker bespraken warrt.

Talkrunnen op Platt.

Denn en Reeg, in de de Spraak en beten vörstellt warrt (Kennt ji "Mit
offenen Karten" op Arte? Dat is en Sendung in de elk Week en Land oder
geopolitisch Thema vörstellt warrt, indem dor Koorten to wiest warrt. Heel
intressant! Sowat in de Oord, aver eben över Spraak un nich över Geopolitik)
.

Denn, ganz wichtig, en Sendung, in de Musik speelt warrt. Villicht eenfach
in de Form so as op MTV oder VIVA. Eenfach blot Clips  naenanner afspeelt.
Köst meist nix un helpt de plattdüütschen Musikers bekannter to warrn. Denn
as Extra-Format Volksmusik. De Volksmusik in de hoochdüütschen Medien is ja
temlich Alpen-lastig. Also noorddüütsche Volksmusik. Un vör allen keen
"volkstümlicher Schlager"-Gedudel! Richtige Volksmusik, Ledermaker-Musik
etc.

Natürlich ok Filme un Serien op Platt synchroniseert. Ik will mal en poor
Naams ut de Kino-Saison 2009 seggen: Saw 5, Avatar, Twilight, Ice Age 3,
Wickie und die starken Männer, Lauras Stern und der geheimnisvolle Drache
Nian.  Disse Soort Filme. Serien so as South Park, The Simpsons, Grey's
Anatomy, How I Met Your Mother. Aver ok Klassikers, villicht Casablanca op
Platt etc.

Villicht en plattdüütsche Late-Night-Show?

En Magazin, dat sik mit de Themen Reekners, Internett etc. utenannersett.

Denn en Magazin, so'n Oord Telekolleg, dat Nedderlandsche oder Hoochdüütsche
Plattdüütsch biböögt.

En Weddstried, bi den Filmstudenten Kortfilme op Platt maakt.

En Magazin för Binnenpolitik, een  för Butenpolitik. Dokus ut uns Heimat
(to'n Bispeel "Mien Dörp vörstellt" oder sowat as'n NDR sien "Landpartie").

En Regio-Soap, so as "Van Jonge Leu en Oale Groond" oder "Boven Wotter".

Ok wichtig: Live-Berichten von de plattdüütschen Schrieverpriesen.
Freudenthal-Pries, Fritz-Reuter-Pries etc. pp.

Villicht as Gegenveranstaltung to'n  rhienschen Karneval en Ãœmtog to Faslam
överdragen.

Villicht ok mal en egen Film produzeren (aver dat köst denn temlich).

Jeden Sünndag en plattdüütschen Goddsdeenst överdragen.

Un dor mutt för elk Öller wat bi wesen. Lütte Kinner, Kinner in't
Schoolöller, junge Lüüd, dat middlere Öller un ole Lüüd.

Allens blot Ideen. Wenn man blot de Ressourcen dor sünd, denn kann'n dat
allens maken.

Marcus Buck

•

==============================END===================================

 * Please submit postings to lowlands-l at listserv.linguistlist.org.

 * Postings will be displayed unedited in digest form.

 * Please display only the relevant parts of quotes in your replies.

 * Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l")

   are to be sent to listserv at listserv.linguistlist.org or at

   http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.

*********************************************************************
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://listserv.linguistlist.org/pipermail/lowlands-l/attachments/20091225/d1fb013a/attachment.htm>