LL-L "Language varieties" 2009.03.29 (03) [LS/German]

[Lowlands-L List]

===========================================
L O W L A N D S - L - 29 March 2009 - Volume 2
===========================================


From: Joachim Kreimer-de Fries <soz-red at jpberlin.de>

Subject: LL-L "Language varieties" 2009.03.27 (05) [LS/German]



Am 28.03.2009, 01:26 Uhr, schraif R. F. Hahn:

Man dat /g/ is un blifft /g/, wenn 't man ook phoneetsch anners vör Tüüg
kümmt. Darüm schull 'n g schrieven, nich ch.


Dar sint wi uus je in eyn gruntsat eynig. Dank di, Reginhard, for de
verlüchterenge.

De phonoloogschen Rägels:
In welke Dialekten wardt dat /g/ twüschen Sülvstluden to'n Rievluud [γ]. In
annere Dialekten is 't hard.


Dat is auk wual vandaage un al sint jaarhunnerten sau, dat in'n
noordniiersassesken dat an- un inluut-g an't haugdüütske anpasset is (as
auch dat s-ch>sch) . Blaut, dat het je
nig, dat 't van aulertiid her sau was. Agathe Laasch schraif to'n »g« in
»Mittelniederdeutsche Grammatik« (1914), §342:

"Lautwert: A. Anlaut. Das as. g im anlaut wird als stimmhafter spirant
gedeutet, auch das mnd. anlautende g ist als spirant aufzufassen. (S. 180)
...

B. Inaut. 1. Intervokalisches g war ein stimmhafter spirant. ... --
Verschlusslaut g ist, soweit er heute gesprochen wird, jung.(S.182)"

In'n westfäälsken, wan't nau spruoken werd, is/was dat auk in de nigtiid
sau. Dat mende ik met

»Daar gift et nich mehr dat sasseske »g«,
wat in'n Uutluut gliks »ch« is, man in'n Anluut un Binnenluut en stimhafte
Riiweluut, sautoseggen en stimhaftet »ch«, wat et in'n Haugdüütsken gaar
nich gift.«

/g/ wardt an't Enn vun 'n Sülv' to [x] (as in "ach") na /u/, /o/ un /a/, to
[ç] (as in düütsch ich) na /i/, /ü/, /e/ un /ö/. (final devoicing and
fricativization).


Inverstaun.

In 'n Barg Dialekten, de noch Œverlängde/Sleeptoon hebbt, deit Rägel 2 nich
gellen, wenn an't Enn dat –e wegfallt. Denn wardt de Sülvstluud œverlang und
dat /g/ blifft de stimmhafte Rievluud: [γ]; Dage > Daag'.


Auk inverstaun, auk wan wi in'n westfäälsken de mehrtaal van dag »daage«
heytet un dat aa nig as üäwerlank, blaut as lank bedrachtet. Wil seggen,
dat »g« is eyneweg en riiweluut, nig blaut wiils dar 'n end-e wegfallen is.

@Hanne:

 >De Personalpronomen so as *he, hei, se, sei* warden oft all verwesselt.


Ik bin mi nig sieker, of wi uus dar misverstaun hewwet, "he un hey, se un
sey" wesselt, ik mende de meckelnborger uutsprauke »hai«, »sai«, »dai« for
he/hey, se/sey, de/dey (wan't sau is), waar ik mi nig met anfründen kan,
awers respekteere.

Aussprache AI / EI / AY / Ey
*Kein Diphthong wird so gesprochen, wie man ihn schreibt.*


Wual waar. Man ik meyne, dat me dat dach sau schriiwen sal, dat dat den
luutbuagen äinlick is:
- bi a is de muul uapen un de tunge unnen,
- bi e is de muul half sluoten
un dat is dan dach en unnerscheyd, wan darnau en i/e-luut kümt.

Plattdeutsch ist heute eine überwiegend gesprochene Sprache.


Miinsachtens is platdüütsk vandaage baule nine spruoken sprauke mehr, mehr
en schriiwers(kes) hobby un en instudeerde sprauke van lütke theater- un
folkloregruppen.

Of dat tokumst heft, weyte 'k nig. Vellichte gift dat je auk en paar junge
Lüü(d)e, de sik uut sprauklike of geschichtlike niggiir darfor
interesseeren. Man dar mot dat auk 'ne klaare logik van schriewene un
spruokene sprauke hebben. Un müügelk auk in de schriifwiis nig alsto
ünnerscheydlik siin. Saufeeren haule ik de striit ümme 'ne insichtige un
eynheytlike schriifwiis for wichtig. Dat mot je nig de miine siin, man et
mot
eyne siin, warinne me de westfäälske briäkengs-diphthonge as i-e schriiwen
kan, aune to'n akrobat to werden (as met jümmers »iä« - auk wan't blaut
i+e-schwa lut, of annere kunststüksken). Darümme miin tiigenstäunen
tiigen dat haugdüütske »ie« for lank-i, wiils wi dat for bruoken i bruuket.

Met echt-westfäälsken »Goutgaun!«
joachim
--
Kreimer-de Fries
Osnabrüg => Berlin-Pankow



----------

From: R. F. Hahn <sassisch at yahoo.com>
Subject: Language varieties

Un wedder krigst ’n groten dank, beste Joachim. Un ook 'n dank an Hanne vör
er huydigen bericht.


Ik bün mit dy in allens oever eyns, Joachim, ook mit Agathe Lasch wat dey
uutspraak vun ’t Middel-Sassische “g” syn schal. Dat harte “g” in ‘t
Nourd-Neddersassische is wul waarhaftig ’n an-passen an ’t Duytsche.

Ik schul dey upnaam vun mien Middel-Sassisch tuunkruyper verbetern dink ik.
Man dey uutspraak vun “sch” is sachs akraat.

http://lowlands-l.net/anniversary/sassysch-roman.php

Groytens,
Reinhard/Ron
Seattle, USA

•

==============================END===================================

 * Please submit postings to lowlands-l at listserv.linguistlist.org.

 * Postings will be displayed unedited in digest form.

 * Please display only the relevant parts of quotes in your replies.

 * Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l")

   are to be sent to listserv at listserv.linguistlist.org or at

   http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.

*********************************************************************
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://listserv.linguistlist.org/pipermail/lowlands-l/attachments/20090329/c22c3d49/attachment.htm>