LL-L "Language varieties" 2006.05.07 (02) [D/E/F/LS]

[Lowlands-L]

======================================================================
L O W L A N D S - L * ISSN 189-5582 * LCSN 96-4226
http://www.lowlands-l.net * lowlands-l at lowlands-l.net
Rules & Guidelines: http://www.lowlands-l.net/index.php?page=rules
Posting: lowlands-l at listserv.linguistlist.org or lowlands-l at lowlands-l.net
Commands ("signoff lowlands-l" etc.): listserv at listserv.net
Server Manual: http://www.lsoft.com/manuals/1.8c/userindex.html
Archives: http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html
Encoding: Unicode (UTF-8) [Please switch your view mode to it.]
=======================================================================
You have received this because you have been subscribed upon request.
To unsubscribe, please send the command "signoff lowlands-l" as message
text from the same account to listserv at listserv.linguistlist.org or
sign off at http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.
=======================================================================
A=Afrikaans Ap=Appalachian B=Brabantish D=Dutch E=English F=Frisian
L=Limburgish LS=Lowlands Saxon (Low German) N=Northumbrian
S=Scots Sh=Shetlandic V=(West) Flemish Z=Zeelandic (Zeeuws)
=======================================================================

   L O W L A N D S - L * 07 May 2006 * Volume 03
=======================================================================

From: Stellingwerfs Eigen <info at stellingwerfs-eigen.nl>
Subject: LL-L "Language varieties"

Ingmar wrote:
>>Het is vanzelfs een nuiveren één die als Holtwerds schrijven kunnen zou,

Henno wrote:
> Frjemd, mar ik hie oant no ta tocht dat dit
> oerset Frysk foarstelle moast: Bokwerds dus.

Hielendal mit Henno iens. A'k et stokkien van Ingmar weeromme vertaelen zol
naor mien Stellingwarfs dan is zoks ok niet krek wa'k veur ogen hadde:
"Et is vanzels een nuveren iene die as Holtwerds schrieven kunnen zol,"

Zo a'k al eerde zee, as veurbeeld is 't wel aorig mar et het 'et' krek niet.

> It skynt dat de djiptestruktuer fan it Stell. in
> protte fan it Frysk hat....

Dêr zit neffens my wol wat yn. Rjocht ferstân ha'k dêr net fan mar it is my
al wol faker opfâllen dat us Stell. een soart oerienkomst mei it Frysk hat,
utsein de klank en it wurdbield, faaks meer mei it Frysk as mei bygelyks et
Drints, it Greenslânners en de oare Nederlânske LS-dialecten. Opfâllend is
ek de griene wurdfolgoarder (voltooid dielwurd en dan de persoonsfoarm) dy't
yn it Stell. krekliek brûkt wurd as yn it Frysk (Stell.: naor huus toe lopen
is; Frysk: nei hûs ta rûn is). Drinten en oaren dogge it faeks krekt as yn
it Hollânsk yn de raede folgoarder, earst de persoonsfoarm en dan voltooid
dielwurd (Dr.: noar huus toe is lopen; Nl.: naar huis is gelopen).
Mit een vrundelike groet uut Stellingwarf,
Piet Bult

En foar de leafhawwer hjir nog een stikje Bokwerds van Rink ut 'Bokwerd for
ever' as foarbield:
<quote>
Boycot
Onder leiding van voorzitter Doeke Vaartjes kwam Plaatselijk Belang in
maandelijkse vergadering bijeen en er was dit keer een agendapunt, hetwelk
veel belangstelling trok, namelijk de boycotactie, want twee actieve leden
en wel Bote Bijster en Harke Heidstra hadden een voorstel ingediend met het
doel om de Hoofdplaats te boycotten, aangezien wij volgens Bijster en
Heidstra nu wel de hoogte hebben, omdat de straatverlichting nog altijd
nergens naar lijkt en er zitten ook weer grote gaten in het wegdek bij de
Hoofdbrug en alhoewel Plaatselijk Belang hier al weet hoe vaak een schrijven
over gericht heeft naar het Gemeentebestuur, er gebeurt hoegenaamd niets,
dus wij moeten wel tot harde acties overgaan, aldus Heidstra. De heer Doeke
Vaartjes deelde mee, dat hij eens om hem heen had gezien in de Hoofdplaats
en hij stond er versteld van hoe het daar wat de wegen aanbelangd heen lag.
Als de vrouw van de Burgemeester of van de Secretaris maar even knoffelt
over een bultje in het wegdek, dan zijn de mannen van Gemeentewerken er de
andere dag al bij om dat schijtgaatje dicht te maken. Maar als in Bokwerd de
bejaarde weduwe Flokstra een voet verkloft vanwegen een mollenril in de
klinkerbestrating, dan taalt er niet één na, behalve vanzelf Plaatselijk
Belang. En dan de straatverlichting. Naar wij hoorden worden er elke week
heel wat neonlampen door de baldadige jeugd in de Hoofdplaats vernield, want
er zit daar veel onrant onder de jongeren, ondanks het jeugdwerk wat de
gemeente subsidieerd, hetwelk kapitalen kost, maar het is natuurlijk paarlen
voor de zwijnen, want de jeugd is daar altijd al verkeerd geweest en
inplaats van de stok over de huid, moeten ze tegenwoordig worden opgevangen,
zoals dat genoemd wordt, en ook nog begeleid, maar zachte wonden maken
stinkende heelmeesters, hetgeen men in de Hoofdplaats blijkbaar nog niet in
de reken heeft. Afijn, de maat is vol, want veertien dagen geleden zijn de
lampen in de straatverlichting bij de Hoofdbrug vanzelf uitgegaan,
waarschijnlijk door ouderdom en alhoewel Harke Heidstra hem telefonisch tot
de Secretarie had gewend, is er nog nooit één geweest om ze te repareren,
dat nu wilden hij en Bote Bijster maar doorpakken en de Hoofdplaats
boycotten, bijvoorbeeld geen hondenbelasting meer betalen en geen
geboorteaangiften en trouwerijen en zo en Bote Bijster had al besloten, dat
hij in al zijn leven dagen geen Berenburg meer uit de Hoofdplaats hebben
wou, en Doeke Vaartjes was er wel voor dat wij de vrachtrijder uit de
Hoofdplaats gedaan geven.
Bouke Heidstra stelde voor om Wethouder Jan Veenstra welk maar een behandig
mannetje is te ontvoeren en dan zijn vrou een knap losgeld te vragen voor de
reparatie van het wegdek en de verlichting, maar Doeke Vaartjes zei, dat Jan
Veenstra zijn vrouw naar alle gedachten wel geld toe geven wil als wij hem
hier houden, want zij kunnen niet goed en dan blijven wij hier met de man
zitten. Wij kunnen ook geen aanslag plegen op onze plaatslijke politieman,
want die wordt maar gestuurd en hij heeft een bezwaarlijk huishouden en
persoonlijk mogen wij hem ook wel lijden. Er werd besloten dat het bestuur
hem beraden zal over gepaste maatregelen. Het was een vruchtbare
vergadering.
< / quote>

----------

From: Ingmar Roerdinkholder <ingmar.roerdinkholder at WORLDONLINE.NL>
Subject: LL-L "Language varieties" 2006.05.06 (03) [D/F]

Tja, ik weet niet, van Piet horen we niks, maar ik ken het Stellingwerfs
voornamelijk van Johan Veenstra, zowel door met hem (en verschillende van
zijn vrienden) te praten, en de schriftelijke variant doordat ik zijn
nieuwste, nog te verschijnen roman helemaal hoofdstuk voor hoofdstuk,
regel voor regel, woord voor woord heb doorgeploegd om zodoende
opmerkingen, verbeteringen en aanwijzingen te kunnen geven op het gebied
van stijl, verhaal etc (niet op taalgebied natuurlijk).

Voor mij als Vlaams-Nedersaks die het nauw-verwante Zuidwest-Drents goed
beheerst vallen al deze zogenaamde Frisismen in het Stellingwerfs direct
in het oog, zij ontbreken over het algemeen in het overig Nedersaksisch.

"Jow daenken" betekent in het Stellingwerfs volgens mij gewoon 'u denkt'
of 'jij denkt', hoewel ook "ie daenken" of "i'j daenken" ook heel
gebruikelijk is. Dat hangt meen ik van de streek af. In het ZW Drents is
het 'ie dèènkt'.
"Daon" en "heurd" is Stellingwerfs voor 'gedaan' en 'gehoord', in het ZW
Drents 'edaone' en 'eheurd'.

In "Eén die als Holtwerds schrijven kunnen zou", Stellingwerfs iets
als "iene die as Hooltwaerds schrieven kunnen zol", zien we de typische
werkwoodvolgorde die zowel in het Fries als Stellingwerfs gebruikelijk is.
In het Nederlands "Iemand die Holtwerds zou kunnen schrijven", in het
ZW-Drents "iene die as Holtweerds zöl kunnen schrieven".

Jou ook de vriendeljke groetenissen
Ingmar

>From: Henno Brandsma <hennobrandsma at hetnet.nl>
>Subject: LL-L "Language varieties" 2006.05.05 (06) [E]
>
>Frjemd, mar ik hie oant no ta tocht dat dit oerset Frysk foarstelle
>moast: Bokwerds dus.
>Fansels is it in bytsje oerdreaun: "denken jou" soe net ien sizze as
>"vermeend Nederlands",
>dit is sels stedsk (dinke jou?) of ek Frysk (tinke jo?).
>Ek "daan", "hoord" is dan leaver Stedsk-eftich, (deen, hoard), of
>Frysk (dien, heard).
>Yn it Bokwerds waard de sintaksis wol oerset, mar de morfology net.
>Dus tiidwurdbûging,
>en soksoarte waard nea net oerset. Dit liket wol bard te wêzen yn 'e
>skiednis fan it Stedsk, hoewol't
>der ek meispylje kin dat de doetiidske Noard-hollanske dialekten
>sokke foarmen ek al hiene: sels de
>Hollanners sizze sokke foarmen (sels no noch). Mar dat is wer heel
>wat oars.
>
>Mar om op it begjin werom te kommen: ik sjuch allinnich mar
>Frisismen, en blykber binne dat ek
>Stellingwerfismen... It skynt dat de djiptestruktuer fan it Stell. in
>protte fan it Frysk hat....
>
>Mei freonlike groetenis,
>
>Henno

>> From: Ingmar Roerdinkholder <ingmar.roerdinkholder at WORLDONLINE.NL>
>> Subject: LL-L "Language varieties" 2006.05.04 (05) [D/E]
>
Nou, Piet, wat vond je van mijn Holtwerds hieronder, is dit wat je
bedoelde met een Stellingwerfs Bokwerds? Ik kende zelf het Bokwerds
helemaal niet tot nu toe, en mijn Stellingwerfs is natuurlijk ook niet
helemaal perfect, maar ik dacht dat het zoiets als hier beneden zou kunnen
zijn. Groeten, Ingmar
>
>From: "Ingmar Roerdinkholder" <ingmar.roerdinkholder at WORLDONLINE.NL>
>Het is vanzelfs een nuiveren één die als Holtwerds schrijven kunnen zou,
>denken jou zelfs ook niet, Bult?  Het lijkt me bijsterbaarlijk aardig toe
>en vertaal de Stellingwerver taal lijk toe in het Hollands, maar ik heb
>nog nooit hoord van één die als dat daan heeft, jou wel?
>Goeie, Ingmar

----------

From: Stellingwerfs Eigen <info at stellingwerfs-eigen.nl>
Subject: LL-L "Language varieties"

Ingmar wrote:
>Het is vanzelfs een nuiveren één die als Holtwerds schrijven kunnen zou,
>denken jou zelfs ook niet, Bult?  Het lijkt me bijsterbaarlijk aardig toe
>en vertaal de Stellingwerver taal lijk toe in het Hollands, maar ik heb
>nog nooit hoord van één die als dat daan heeft, jou wel?
>Goeie, Ingmar

Ja en nee. Als voorbeeld prima maar waar het eigenlijk om gaat bij Rink van
der Velde is, dat hij het eenvoudig Friese taalgebruik van een burgerlijk
dorpje op zijn typische wijze vertaalt in een soort deftig geschreven
ABNederlands. Het gaat er daarbij niet alleen om om de woorden te
vernederlandsen maar vooral ook om een bepaalde sfeer te scheppen of liever
nog, die zelfde sfeer te bewaren in de andere taal. Wellicht begrijpt de
friese dorpeling niet waar al deze moeilijkdoenerij voor nodig is en
tegelijk begrijpt de nederlandstalige nauwelijks waar het verhaal nou
werkelijk om draait. Vertalen is gewoonlijk meer dan uitsluitend de tekst
'omzetten' naar andere tekst en begrippen naar andere begrippen in die
andere taal maar ook - en misschien wel juist - om die zelfde sfeer te
behouden. Brontekstgetrouw en Doeltaalgericht.
Het kan in Stellingwarf natuurlijk geen 'katten en honnen regenen' (it's
raining cats en dogs) maar 'et waeter kan wel ommeraek tegen de raemen
klaeteren'.
En mijn vraag was eigenlijk: komt - wat Rink deed - dit in andere (LS) talen
ook zo voor?
Mit een vrundelike groet uut Stellingwarf.
Piet Bult 

==============================END===================================
* Please submit postings to lowlands-l at listserv.linguistlist.org.
* Postings will be displayed unedited in digest form.
* Please display only the relevant parts of quotes in your replies.
* Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l") are
  to be sent to listserv at listserv.linguistlist.org or at
  http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.
======================================================================