LL-L "Language politics" 2010.02.21 (04) [NDS]

[Lowlands-L List]

===============================================
L O W L A N D S - L - 21 February 2010 - Volume 04
lowlands.list at gmail.com - http://lowlands-l.net/
Archive: http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html
Encoding: Unicode (UTF-08)
Language Codes: lowlands-l.net/codes.php
===============================================

From: Marcus Buck <list at marcusbuck.org>
Subject: LL-L "Language politics" 2010.02.21 (03) [NDS]

From: Jonny <jonny.meibohm at arcor.de <mailto:jonny.meibohm at arcor.de

Subject: LL-L "Language politics"
>
> Beste Lowlanners,
>
> wenn Jii Lust hebbt, köönt Jii hier maol lesen, wat mii leestdaogs
> ünnerkaomen is. Veel Plezeeyr!
>
> *Babylon liggt anne Elv*
>
>  Tjunge Dii – wat hebbt wii ‘n greesigen Winter van Joahr! Magst gonne uut
> ‘n Huus gaohn, allerwärts ‘n dicke Schicht Iis opp de Bürgerstiegen, un’ ouk
> opp de lütten Schosseeyn liggt jümmer noch ‘n Barg fast-foyhrten Snay.
> Kaomst meist ne lang mit ‘n Auto. De Ködelfegers harr’n jao ne ‘nough Solt;
> de hebbt sick jao woll tou dull opp de “Globale Erwärmung” verlaoten.
>
> Dat hülp’ altohoup nix meyhr – ick müss’ nu’ woll doch maol weller tou’n
> Inhaolen foyhr’n. Dat letzte Broud, wat ick noch uut de Koyhl-Truhen haolt
> haar, weyr droyg, un’ de Roudspoon weyr mii ouk uut-gaohn. Naja – sünd jao
> man drey Kilomeyters nao Kaodenbarg (“Cadenberge”); dat schull jao woll ouk
> bii disse Witterung tou schaffen ween....
>
> Ebent gouw den’n Snay van’t Auto raokt, un’ denn güng’t lous nao’n ALDI.
> Weyr woll ‘n beten glatt oppe Straot, aobers bii lütten haar ‘ck mi jao
> weller an dat Auto-Foyhrn in’n Winter ‘woyhnt. Fein sinnig, ne tou veel Gas
> geben un’ ne unnoydig de ABS uut-perbeyrn, sou güng’t meist commoud vööran.
>
> Man – hotzverdoori’! Opp eynmaol verfaohr ick mii sou dull, wat ick full
> mit ‘n Fout opp dat Brems-Pedal petten müss’ un’ meist in’n Schossey-Graoben
> landt’ weyr! Miin Hatten füng unklouk dat Puchern an, an de Hannen kreyg ick
> Sweyt, de Haor’ stünnen nao baoben un’ miin Kney bebern! Nee-o-nee!
>
> Wat weyr passeyrt? ‘n UFO oppe Straot, edders ‘n Mars-Minschen, de per
> Anhalter foyhrn wull?
>
> Nee – dat woll nich’ jüss’, aobers ‘ex-orbitant’ weyr dat opp ‘n ‘wisse
> Wiis, wat mi daor toumoyt kaomen weyr!
>
> De Kaodenbarger harr’n ‘n nieget Ourts-Schild kregen, sou’n groudet, geelet
> Ding. Dat gloor un’ blänker ennig, sou nieg weer ‘t. Nu’ moygt Jii Jouw woll
> fraog’n, wosou kann ‘n sick vöör ‘n nieget Ourts-Schild sou verjaog’n!? Tja,
> mutt ick denn seggen, dat Schild sülbst hett mii jao gonne bang maokt, man
> dat, wat daor opp tou Lesen stünn!
>
> Baoben, in groude Bouk-Staoben, steiht jümmers noch “Cadenberge”.
> Daorünner, wat lütter, kaomt “Landkreis Cuxhaven”. Sou hett dat ouk all opp
> dat oule Schild staohn, daor weyr ‘ck jao an ‘woyhnt.
>
> Aobers denn kaomt daor ‘n Wourd, daor kunn ick heyl un’ deyl keyn Hand an
> kriig’n: “Cumbarg”!!!
>
> Miin eyrsten Gedanken: wat is hier passeyrt? Hebbt doch de Klingonen de
> Macht in’n Gemeynt’-Raod öbernaohmen? Den’n Burgmester aff-sett’ un’ ‘n
> vöörloypige extra-terrestrische Militärregeerung maokt? Is dat nu’ Ingelsch
> un’ heyt (pardon!) ‘Cum-Mountain’ (‘Sperma-berg’)? Ellers is de Maoler, de
> dat Schild faarvt hett, duhn ween? Schull daor woll ‘Zum Berge’ uut waar’n?
>
> Opp ’n Parkplatz van ’n ALDI bün ‘ck in ‘n Auto sitten bleben, hebb mii ‘n
> Zigarett’ ansteken un’ müss mii nu’ eyrs’-inns verhaol’n, van dissen
> Schrecken. Un’ denn keym ick in ‘t Grübeln. Wat steekt daor woll achter, wat
> dat Dörp, in dat ick ‘bourn bün, nu’ as Ökelnaomen “Cumbarg” kreegen hett?
> Wat ‘n Swiin-Egel hett sick dat uut-daocht? Eyn’ van de Graffiti-Sprayers,
> mag ween uut Cuxhaoben? Nee – daor weyr ‘t ne schnörkelig ‘nough foyr
> schreeben, daorfoyr seyh ‘t tou offiziell uut.
>
> Un’ wat foyr ‘n Spraok schall ‘t denn nu’ taotsächli’ ween?
>
> Plattdüütsch wiss ‘ne; denn müss dat ‘Kodenbarg” edders ‘Kaodenbarg’
> heyten, edders ‘Cuddeldutt’ (‘Cuddel’ = ‘Kodder’ = Lumpen; ‘Dutt’ = kleiner
> Haufen), as welk’ Lüü’ in ‘n Spooß seggt.
>
> Nee – wat daor nu’ opp ‘t Plitt steiht, hett mit de mi bekannte lebende
> Spraoken amend nix tou douhn, dat is man ‘n öddelig’t “Slang”-Wourd, hett
> man jüst de Beteyknung “Verballhornung” verdeynt.
>
> Wokeeyn hett dat woll tougang-bröcht? Eyn Deyl weyt ‘ck: dat sünd Lüü’
> ween, de nix van Platt un’ nix van de eytmoloog’sche Herkumst van
> ‘Cadenberge’ watt aff-weyt.
>
> Dat Wourd-Deyl ‘kade-‘ finnt wi in Düütschland woll alleyn noch hier, in
> uns Lann’schopp: ‘Kehdingen’ (froyher ‘Kadingen’), ‘Alt-Kehdingen’,
> ‘Cadewisch’, ‘Kehdingbruch’ sünd b’langen ‘Cadenberge’ woll de letzten
> Resten van eyn Wourd, wat de Hollanners as ‘kade’ foyr ‘Kai’ kennt, un’ ouk
> al disse Ourts-Naomen hebbt wat mit ‘(houghe) Kant’ an’n Waoter’ tou
> kriigen.
>
> Dat is ‘n our-oulet Wourd, mag ween, all uut de oul’n Sassen-Tiiden, all
> vöör Karl den’n Grouden. Un’ jüst ‘Kaodenbarg’ (= ‘Berg an der Kante’) is
> wiss all ‘n ennig’ Stood öller un’ beseedelt ween as de offizielle “erste
> urkundliche Erwähnung” uut dat Jaohr 1148.
>
> Tja – nu’ steiht daor ‘Cumbarg’ opp dat Schild, daorfoyr, wat de Touristen
> ennig in ‘t Tüdeln kaomt öber disse verdreihte plattdüütsche Spraok. Un’ dat
> schall jao woll foyr lange Tiid staohn bliiben....
>
> Ellers doch ne? Ick hebb mii güstern sou ’n Fliet-Dous’ köfft, mit swatte
> Faarv binnen. De bruuk ick foyr miin Faohrrad....
>
> (As ick weller ‘trüch in ‘n Huus weyr, hebb ‘ck foors bii de.wiki stoybert
> – un’ kiek inns: daor steiht all lang ‘Cuddeldutt’ un’ ‘Kumbarg’. Daor hett
> woll all jichens sou’n Half-Plattdüütschen an rüm-rütereyrt! Man – de
> Wirklichkeyt hett em all öberhaolt, dat is ouk all weller Snay van güstern!)
>
>  Allerbest!
>  Jonny Meibohm
> Lower Saxony, Germany
>
Villicht schusst du man Reinhard seggen, dat he <
http://www.lowlands-l.net/history/meibohm_hadeln.php> ännern schall, dat
sütt nu meist so ut - mit "By Jonny Meibohm" un "Low Saxon: Cumbarg
(Cuddeldutt) / De Wingst" - as wenn du dor den Naam sülvst bruukst.

Un villicht schullen wi ok noch versöken, ruttokriegen, 'keen dissen Schiet
in de Welt sett hett. De plattdüütsche Wikipedia hett siet 2007 en Artikel <
http://nds.wikipedia.org/wiki/Cumbarg>. De Schriever von dissen Artikel weet
dat aver sülvst nich ut eerste Hand. Dat weet ik, denn dat weer ik.
 In'n hoochdüütschen Artikel steiht dat al siet 2006 in. Rinschreven hett
dat dor Raboe001. Un de kummt tominnst ut de Gegend. Un dor mööt wi mit
"Cumbarg" würklich tofreden wesen, denn 2006 hett dat toeerst noch "Cumbag"
heten, wat op engelsch ok nich so dull is...

Aver Raboe001 hett sik dat ok nich utdacht. Dat Mallöör geiht noch wieder
trüch. Wenn wi bi 'Google Böker' na "Kumbarg" söken doot, denn is to sehn,
dat bi Heinrich Teut in sien "Hadeler Wörterbuch" in'n tweten Band dat Woord
"Kumbarg" op Sied 256 vörkummt. De Text is bi 'Google Böker' nich to sehn,
aver dat kann ja ans nich veel för wat anners stahn as för "Cadenberge".
Teut hett sien Book 1959 rutbröcht. Teut is 1868 in oder ümto Hemmoor boren
un hett denn in Hadeln leevt.

Aver wi köönt dat Woord "Kumbarg" /noch/ wieder trüchverfolgen. 1936 hebbt
se för dat "Niedersächsische Wörterbuch" en Ümfraag maakt. Op de Fraagbagens
hebbt se ok na de plattdüütschen Naams von de Öörd fraagt. Disse Fraagbagens
sünd jümmer von Minschen mit Plattdüütsch as Moderspraak, de ok in disse
Öörd boren sünd, utfüllt worrn. Un as disse Fraagbagen 1936 trüchkamen is,
hett dor "Kumbarg, Kombarg" opstahn.

Un wenn du de konkret Schulligen för dat ne'e gele Oortsschild söchst: De
Schrievwies "Cumbarg" hett de "ehemalige Ortsheimatpfleger" vörslahn (steiht
hier <
http://www.am-dobrock.de/index.phtml?object=tx%7C1621.231.1&ModID=7&FID=1621.1410.1&sNavID=1621.63&mNavID=.&La=1
>)
. Dat schall denn woll Erich Müller wesen (tominnst weer he dat bet 2006,
steiht hier <http://www.am-dobrock.de/media/custom/1621_912_1.ZIP?1209722366>).
Dat Institut för nedderdüütsche Spraak hett tostimmt. Ludwig Badenius weer
aver gegen disse Schrievwies. He hett meent, dat schull beter "Kumbarg"
heten, mit 'K'. De Gemeenraat hett denn aver woll för de Schrievwies mit 'C'
stimmt. Hier <
http://www.am-dobrock.de/index.phtml?La=1&sNavID=1621.12&mNavID=.&object=tx%7C1621.108.1&sub=0>
kannst du nalesen, 'keen dor allens tohöört, to'n Raat.

Tscha, so kann dat gahn: 1936 maakt so'n engelschen Keerl en lütten
smuddeligen Spaaß un schrifft so'n spaaßhaftigen Naam in so'n Fraagbagen,
denn schrifft 20 Johr later Teut ut'n Fraagbagen af, un 50 Johr later
schrifft de Wikipedia bi Teut af un nu steiht de Tüdelnaam al överall un de
Kadenbarger fangt bilütten sülvst an to glöven, dat se "Cumbarger" sünd. Un
nu is de verkehrte Naam dör dat gele Schild sogor offiziell!
Tjo, de twete Theorie, dat "Kumbarg" eenfach /richtig /is, dat is ja ok
Tüdelkraam.

Marcus Buck

----------

From: R. F. Hahn <sassisch at yahoo.com>
Subject: Language politics

Of dat nu wahrhaftig Cumbarg (or Kumbarg) heten deit, dat is een Saak. Man
dat stimmt, dat ’t tominnst theoreetsch stimmt, wat de Phonologie is.

*Kadenbarg > *Kaanbarg > *Kanbarg > (Labialassimilierung) * Kambarg >
(Labialassimilierung) *Kombarg > (nds. Hebung) *Kumbarg

Dat wull ik man bloots passlatant mit tobottern.

Grötens,
Reinhard/Ron
Seattle, USA



==============================END===================================

 * Please submit postings to lowlands-l at listserv.linguistlist.org.

 * Postings will be displayed unedited in digest form.

 * Please display only the relevant parts of quotes in your replies.

 * Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l")

   are to be sent to listserv at listserv.linguistlist.org or at

   http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.

*********************************************************************
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://listserv.linguistlist.org/pipermail/lowlands-l/attachments/20100221/dd1f600d/attachment.htm>