LL-L "Language politics" 2010.02.23 (05) [NDS]

[Lowlands-L List]

===============================================
L O W L A N D S - L - 23 February 2010 - Volume 05
lowlands.list at gmail.com - http://lowlands-l.net/
Archive: http://listserv.linguistlist.org/archives/lowlands-l.html
Encoding: Unicode (UTF-08)
Language Codes: lowlands-l.net/codes.php
===============================================

From: Marcus Buck <list at marcusbuck.org>
Subject: LL-L "Language politics" 2010.02.23 (04) [NDS]

From: Jonny <jonny.meibohm at arcor.de <mailto:jonny.meibohm at arcor.de>>

 Subject: LL-L "Language politics" 2010.02.22 (04) [EN]
>
> Beste Marcus,
>  Du schriffst:
>  Sowat nöömt sik Exonym. Un wat du hier seggst "woans dey dat Wourd
> 'Cadenberge' öbersetten deyhn", dat is jüst dat Problem. Disse Lüüd doot dat
> Woord "Cadenberge" ut dat Hoochdüütsche /översetten/. Un dor kummt denn
> "Kaodenbarg" rut, dat is richtig. Aver dat Endonym, de Naam den de
> Inheemschen bruukt, de is nich översett. De hett sik in de Spraak
> entwickelt.
> Wat sünd 'Inheemsche', wokeyn tellt daortou? Wo grout maakst Du den'n
> Kringen t.B. rund Kaodenbarg? In Balje hebbt wii ne' 'Cumbarg' seggt, un'
> dat is man jüst ca. 5 km weg.
>
Elkeen de dat Endonym bruukt, is inheemsch, will ik man seggen ;-) Dat is ja
man so: De Naam von dat egen Dörp, de is temlich wichtig. Dor höört wat to,
dat de verloren geiht. Bi en anner Dörp, ok wenn dat nich wied weg is, geiht
dat al veel lichter, dat sik dor dat Hoochdüütsche rinschufft.

 In mien Dialekt heet dat to'n Bispeel "Be'erkeso", "Jork" un "Olet Land".
> De echten plattdüütschen Naams sünd aver "Beers", "Jörk" un "Oolland". De
> Ünnerscheed liggt dor an, dat "Be'erkeso", "Jork" un "Olet Land" Exonyme un
> ut de hoochdüütschen Naams trüchöversett sünd, wielt "Beers", "Jörk" un
> "Oolland" sik as Endonyme in de Spraak un mit de Spraak entwickelt hebbt.
> Dank föör disse Naohelp in Linguismus.
> Man - nu' vertell mi eyn Deyl: woans is dat mit NDS: 'Kruutsand' (DE:
> 'Krautsand') denn? Dat weyr inne Hansetiid, also Middel-Nedderdüütsch, noch
> 'De groute Sand' = Endonym. Dat is denn maol, ick denk, in't 18. Jh. van de
> Hanöberschen Katasterlüü', verkeyhrt oppschreeben worr'n; de hebbt door DE:
> 'Krautsand' van maokt. Also 'n Exonym, öberher ouk noch dumm Tüüch. Denn
> hebbt de Inheemschen daor 'Kruutsand' van maokt - also woll 'n
> plattdüütschet Exonym(?). Nu' heyt dat aobers all 'n teymli' lange Tiid sou;
> is dat denn nu' tou 'n Endonym worr'n? Wenn de Inheemschen daor nu' weller
> 'Groutsand' van maoken deyhn, weyr 't denn ouk noch 'n Endonym ellers waard
> 't denn weller tou 'n Exonym? Ick kaom daor bii in 'n Tüdel ;-)!
>
>  Wenn de ole Naam kumplett utstorven is, denn warrt de ne'e Naam to'n
Endonym.
Endonym heet eerstmal anners nix as "de Naam, de von de Lüüd bruukt warrt,
de bedrapen sünd, de dor wahnt".

Marcus Buck

----------

From: Hannelore Hinz  <HanneHinz at t-online.de>
Subject: LL-L "Language politics" 2010.02.22 (04) [EN]

Un wedder heit dat  "Leiw' Lowlanners",

Marcus schreew, wat Jonny schräben hett ...

Reinhard:
Man dat stimmt, dat 't tominnst theoreetsch stimmt, wat de Phonologie is.
(Un in de letzt' Reig' künn ick läsen):
So'n snacken, dat is jüst dat, wo du Plattdüütsch mit dal bringst.

Ok anner Saaken koenen womoeglich uns' Spraak dükern.

Hier mien Nahsinnen:
Männigmal kümmt mi dat so an, as wenn de Vörschriften un nu ok noch Endonyme
un Exonyme dat Vörrecht von uns' so rieke Mudderspraak hebben. Un wenn
männigein  dat nich verkloren künn, ümmer ein Uträden, hm, sünd de denn
richtig.....

Ein grote Dichtersmann (weltbekannt) Gerd Lüpke, ein grotoorig Fründ, nu all
in de Wohrheit gahn, hett mi an't Hart leggt:
 "Hanning mak dat nich tau dull mit de klauken Vörschriften, man kann ok mit
*de *ein Spraak in'n Dutt maken.
Wossidlo hett ganz, ganz grote Verdeinsten, dat is klor, öwer 'n Minsch wier
he ok man. Vörschriften wat de Formen angeiht, sünd nödig un könen Holt
gäben. Öwer de Gedichten maken wi! Wi un nich de klauken Theoretiker. Un
wenn wi de Formen kennen un meinen, wi müßten dor öwer weg - wägen de Saak,
wägen dat Gedicht un dat, wat dat seggen will un sall - denn hebben wi dat
Recht, uns dor ok öwer wegtausetten. Dichtung läwt - öwer Formen sünd man
dat Skelett - un dat kannst bögen. Öwer wenn Dichtung läben sall, denn möt
Fleisch un Blaut up dat Skelett. Un dat kümmt nu mal von uns. Ick weit, dat
willen väle von de klauken Akkemickers nich weiten - över dat sünd denn ja
ok man de Eunuchen, de woll weiten, woans dat makt warden möt, de dat över
sülben nich könen. So väl tau de Theorie."

Und hier noch: Hanns Cibulka *Tagebücher  *(aus dem Tagebuch Sanddornzeit
1971, Hiddensee) 1976 Mitteldeutscher Verlag Halle (Saale):

"Das Mecklenburgische Platt hat sich die Bildhaftigkeit des Wortes stärker
bewahrt, als es im Hochdeutschen der Fall ist. Heute noch findet man Wörter,
die den aufmerksamen Hörer immer wieder überraschen.
In einer Zeit, wo das Begriffliche, das Abstrakte dominiert, wo wir unsere
Muttersprache mehr und mehr der Rationalisierung anpassen, gehören solche
Wörter zu den wertvollen Begegnungen des Tages. Hier werden die Dinge zum
Greifen wieder nah, haben Farbe und Substanz. In diesen Wörtern fühlt man
heute noch die ganze Besitzergreifung der Welt, erkennt aber auch
gleichzeitig den geistigen Prozeß, der sich in unserer Sprache vollzogen
hat."

Ja, dit wull ick noch ünner de Lüüd bringen.

Hartlich Gräuten.

Hanne



==============================END===================================

 * Please submit postings to lowlands-l at listserv.linguistlist.org.

 * Postings will be displayed unedited in digest form.

 * Please display only the relevant parts of quotes in your replies.

 * Commands for automated functions (including "signoff lowlands-l")

   are to be sent to listserv at listserv.linguistlist.org or at

   http://linguistlist.org/subscribing/sub-lowlands-l.html.

*********************************************************************
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://listserv.linguistlist.org/pipermail/lowlands-l/attachments/20100223/dec458c5/attachment.htm>